Haynayan at Agham artwork

Haynayan at Agham

65 episodes - English - Latest episode: 10 months ago - ★★★★★ - 1 rating

Welcome mga ka-Bio! This podcast is dedicated to Biology and Science related discussions from your homegrown gurong lakan from Bulacan. Samahan natin si Sir Red at alamin kung ano nga ba ang mga siyentipikong kasagutan sa ilang katanungang bumabagabag sa ating isipan! | Show socials: @haynayanatagham | Haynayan at Agham is part of the BUNK Collective. Discover more podcasts at thebunkph.com and connect with us through social media @thebunkph | Support this podcast through patreon.com/thebunkph to receive special perks! | For inquiries, e-mail us [email protected]

Life Sciences Science
Homepage Apple Podcasts Google Podcasts Overcast Castro Pocket Casts RSS feed

Episodes

#50: Death by Electricity

June 14, 2023 22:00 - 45 minutes - 41.3 MB

Marami na tayong napanood at napakinggang mga balita tungkol sa pagkamatay ng mga tao na dulot ng kuryente o di kaya ay ng kidlat. Ngunit paano nga ba ito nangyayari at maaaring makapahamak sa buhay ng mga tao. Sa ating discussion sa araw na ito, alamin natin ang science behind Electricity, Lightning, at ang idea ng Electrocution. Halika mga ka-Bio, sa ating 5th installment ng Death by Series at sa ating golden episode, halika ating pag-usapan ang Pagkamatay dahil sa Dagitab. Shownotes: ...

#49: Maaari bang hindi na lang tumanda?

September 22, 2022 08:16 - 26 minutes - 24.8 MB

Lahat tayo at tatanda. Wala tayong ligtas mula rito. Isa ito sa maraming bagay na hindi natin mapipigilan. Ngunit kung may pagkakataon kang pigilan ito, gugustuhin mo ba? Sa ating discussion sa araw na ito, alamin natin ang science behind Aging at ang mga pag-aaral ng mga siyentipiko tungkol sa mga paraan na kung paano posibleng mapahaba ang buhay ng mga tao. Halika mga ka-Bio, hanapin natin ang Fountain of Youth at alamin kung maaari nga bang hindi na lang tumanda! Shownotes: Why do we age?...

#48: Zoonotic Diseases | Bakit may mga sakit ang mga hayop na nakahahawa sa mga tao?

August 18, 2022 09:25 - 21 minutes - 19.6 MB

Hindi pa man natin tuluyang napupuksa ang mga banta ng CoVid-19 Pandemic, at panibagong banta na dulot ng Monkey pox. Mayroon tayong nabalitaang panibagong sakit na tinatawag na Langya. Iba-iba man ang mga sakit na ito, mayroon naman silang pinagkapare-pareho - silang lahat ay galing sa mga hayop - Zoonotic diseases kung tawagin. Sa ating episode 48, ating alamin kung bakit nga ba nagkakaroon ng host jump o nakakahawa ang mga sakit na nagmumula sa mga hayop papunta sa mga tao. Halika, atin ...

#47: Mas ligtas nga ba ang vape kaysa sigarilyo?

August 11, 2022 14:39 - 28 minutes - 25.9 MB

Nito lamang July 25, 2022 nagulat ang marami noong nag-lapse at tuluyan nang naging batas ang controversial na Vaporized Nicotine and Non-Nicotine Products Regulation Act of 2022 (RA 11900). Marami ang natuwa, at mas marami ang nabahala dahil sa mga probisyon sa batas na ito. Sa ating episode 47, ating pagtuunang pansin kung ano nga ba ang implikasyon ng paggamit ng vape at kung ito nga ba ang 'best alternative' para sa mga taong nais tumigil sa panigarilyo. Halika, atin itong pag-usapan s...

#46: Let's Talk About Sex (On Erection & Erectile Dysfunction)

July 28, 2022 06:00 - 35 minutes - 32.9 MB

Erection is the enlargement and stiffening of the penis, or in layman's terms boner, paglaki, pagtayo, at pagtigas ng ari ng mga lalaki. Ito ay physical response na dulot ng mga stimulus na maaaring magdulot ng arousal. Ito ay napakahalaga para magawa ang reproductive function ng mga kalalakihan. Ngunit habang tumatagal ang panahon dumarami ang nagkakaroon ng problema pagdating dito. Halika mga ka-Bio! Ating pag-usapan kung bakit at paano nangyayari ang Erection. Pati na rin kung ano ang ...

#45: Bakit may mga sumusulpot na sinkhole sa Pilipinas?

July 21, 2022 10:46 - 26 minutes - 24.5 MB

Ating pinagdiriwang tuwing buwan ng Hulyo ang National Disaster Resilience Month, ating napag-usapan sa mga nakalipas na episodes ang dahilan kung bakit may mga banta ng bagyo, pagbaha, at paglindol sa ating bansa. Sa episode na ito, atin namang alamin ang mga sinkholes, ano ang mga banta na maaari nitong dalhin sa atin? Paano ito nabubuo? At maaari ba tayong makaiwas dito? Atin yang alamin sa ating episode ngayong araw na ito. Shownotes: Sinkholes https://www.nationalgeographic.com/environm...

#44: Bakit naghuhunos ang mga hayop?

July 14, 2022 10:22 - 36 minutes - 33.7 MB

Ecdysis, molting, shedding, sloughing, pagbabalat, ilan lang ito sa mga tawag natin sa paghuhunos ng balat. Maraming mga organismo ang nakagagawa nito, nandyan ang mga ahas, insekto, alimango, at marami pang organismo. Pero bakit nga ba ito nangyayari sa kanila? Gaano ito kahalaga? At paano na lang kung tulad ng mga ahas, kaya rin nating mga taong maghunos ng ating balat. Halika, atin yang pag-usapan sa ating episode ngayong araw na ito! Shownotes: Ecdysis https://wpvet.com/exotic-pets-care-...

#43: Nagkakaintindihan ba ang mga halaman?

July 04, 2022 22:00 - 36 minutes - 33.7 MB

Tayong mga tao ay may iba't ibang paraan para tayo ay maunawaan at maintindihan ng ating mga kausap. Tayo ay kumikilos at nagsasalita para maintindihan ang nais nating ipahiwatig sa ating kausap. Ito ay laganap sa Animal Kingdom, pero kung ating tutuusin, paano naman sa mga halaman? Ito ang ating pag-uusapan sa ating episode ngayong araw na ito. How do plants communicate? Paano sila nagkakaintindihan at nagkakausap? Halika! Ating alamin ang sagot sa katanunang yan! Shownotes: Paano nagkakausa...

#42: Bakit may mga taong lapitin ng lamok?

June 23, 2022 07:00 - 35 minutes - 32.5 MB

Nasa humigit kumulang 108Billion katao na ang isinilang, namuhay, at namalagi sa mundong ito. Ngunit nasa halos kalahati ng populasyon na ito ay namatay dahil sa kagagawan ng isang hayop lamang. Hindi ito ang kinatatakutan ng iba na pating o di kaya ay buwaya, hindi kasing nakakadiri tulad ng uod, daga, gagamba o ipis man. Ito ay dahil sa lamok. At sa ating episode sa araw na ito, ating alamin kung bakit nga ba nasa 20% ng ating populasyon, ang mas lapitin ng mga insektong ito, at ano nga ba ...

#41: Paano nabubuo ang bahaghari?

June 14, 2022 03:59 - 38 minutes - 36.1 MB

Happy Pride mga ka-Bio! At nararapat lang siguro na sa pagkakataon na ito, ating alamin kung paano nga ba nabubuo ang isang bahaghari. Atin ring mapag-uusapan ang iba't ibang simbolismo at pakahulugan ng bahaghari sa mga kultura sa iba't ibang panig ng mundo. At syempre, alamin natin kung paano nga ba nagsimulang magamit ang kulay ng bahaghari sa Pride! Long overdue pero malaman na discussion ang hatid natin ngayong araw na ito! Shownotes: How are rainbows formed? https://education.nationalge...

#40: Death by Radiation

April 17, 2022 03:38 - 40 minutes - 37.1 MB

Naging maugong na usapin muli sa ating bansa ang tungkol sa Nuclear Energy dahil sa napirmahang EO 164 ng ating kasalukuyang pangulo para posibilidad ng paggamit at pagsama ng alternatibong mapagkukunan ng enerhiya na ito sa ating energy mix. Marami ang may pag-aagam agam tungkol sa bagay na ito at marahil ay may takot dahil sa mga nangyari sa ibang bahagi ng mundo, kaya sa Series of Episodes natin para sa buwan na ito, ating pag-usapan ang Nuclear at ating alamin ang iba't ibang konseptong n...

#39: Totoo ba ang 5-Second Rule?

April 07, 2022 16:54 - 21 minutes - 20.2 MB

Kapag may pagkain ka na nahulog o di kaya'y nalaglag sa lapag, pinupulot mo pa ba ito at sinasabing "Pwede pa ito, wala pa namang 5-seconds". Kung oo man o hindi ang iyong tugon, pwes ating pag-usapan kung ligtas nga ba talagang kainin ang pagkain kapag ito ay nalaglag na. May katotohanan ba sa 5-second rule o gawa-gawa lang ito? Halika mga ka-Bio pag-usapan natin ito! Shownotes: Julia Child (1963) https://youtu.be/k6s6rVAkFrE || Origin of Five-Second Rule https://www.sciencefriday.com/articl...

#38: Bakit maliit ang mga insekto?

March 31, 2022 08:41 - 29 minutes - 27.7 MB

Ang mga insekto ang matuturing nating pinaka-adaptive sa lahat ng mga hayop sa mundo. Nagawa nilang mabuhay sa halos lahat ng ecosystem na matatagpuan dito; mula sa lupa, tubig, at himpapawid. Kagilagilalas kung tutuusin, ngunit bakit nga ba sa laki, tila ba'y nagkulang sila? In this episode ating alamin kung bakit nga ba maliliit lamang ang mga insekto. Dapat ba natin silang maliitin o dapat ay bigyan ng pansin. Halika mga ka-Bio! Pag-usapan natin yan! Shownotes: https://projects.ncsu.edu/c...

#37: Mahiyain ba talaga ang Makahiya?

March 17, 2022 09:00 - 28 minutes - 26.7 MB

Isa sa mga pinaka-nakapagtatakang halaman na marahil ay parati nating nilalapitan sa tuwing ating nakikita dahil sa kakaiba nitong ginagawa, ay ang 𝘔𝘪𝘮𝘰𝘴𝘢 𝘱𝘶𝘥𝘪𝘤𝘢 , shame plant, touch-me-not plant, makahiya. Bakit nga ba tumitiklop ang mga dahon nito sa simpleng dampi ng ating mga darili o katawan? Mahiyain ba talaga ito? Halika! Ating sagutin ang mga katanungang ito. At tandaan nakararamdam man ang mga organismong ito o hindi, dapat lamang natin silang respetuhin at ituring na patas. Shownote...

#36: Let's Talk About Sex (Circumcision & Genital Mutilation)

March 10, 2022 09:30 - 49 minutes - 45.4 MB

Tuli ka na ba? Kung oo man o hindi ang iyong sagot, welcome na welcome ka sa discussion na ito. In this episode, ating pag-usapan kung paano nga ba nakarating sa ating bansa ang konsepto ng pagpapatuli, at paano nga ba ginagawa ang tradisyunal na 'tuling de pukpok'. Atin ring alamin kung ano ang naidudulot nito at kung ayos lang ba na hindi na lang magpatuli. Pati rin ang usapin tungkol sa female genital mutilation (FGM) ay atin ring pag-uusapan. Halika mga ka-Bio and let's have a deep dive s...

#35: Tuluyan na bang lulubog ang Pilipinas?

March 03, 2022 09:00 - 33 minutes - 30.3 MB

Ayon sa ilang pag-aaral mula sa loob at labas ng ating bansa, sa taong 2050, malaking bahagi ng Pilipinas ang tuluyan nang lulubog at lalamunin ng katubigang nakapaligid dito. Sa episode na ito, ating alamin kung anu-ano nga ba ang mga kadahilanan sa pangyayaring ito. Atin ring suriin kung talaga bang ang buong bansa ay lulubog na sa ilalim ng tubig o may matitira pa rin na bahagi nitong nasa ibabaw ng tubig kapag dumating ang pagkakataong natunaw na ang mga nalalabing kapuluaan ng yelo sa mu...

Haynayan at Agham Year 2

February 27, 2022 16:00 - 31 seconds - 498 KB

Mga tanong sa isip ni Juan, halika! Patuloy nating bigyan ng mga siyentipikong kasagutan. Ito pa rin ang inyong gurong lakan mula sa Bulacan, Sir Red at ito ang Haynayan at Agham the podcast year 2! Tara! Matuto, maglakbay, magsaliksik, magkaroon ng dagdag na kaalaman. Haynayan Magpakailanman.

Brain Fart #05: Year One! (Anniversary Episode)

January 20, 2022 09:00 - 45 minutes - 42 MB

Happy Anniversary mga ka-Bio!! Ang episode na ito ay dedicated sa bawat isa sa inyo! Maraming salamat sa pagtangkilik at nawa'y matuwa kayo sa munting episode na handog ko para sa lahat. Hintayin lamang ang link para sa video ng Brain Fart anniversary episode na ito! Haynayan Magpakailanman. ❤

#34: Microplastics at ang problemang dulot nito

January 14, 2022 04:00 - 53 minutes - 49.2 MB

Microplastics - maliit, simple, mapaminsala. Sa dinami-rami ng mga basura at plastic na matatagpuan natin sa ating kapaligiran, mayroon pa ring isang uri ng mapaminsalang bagay na tila ba’y invisible sa ating paningin dahil sa kanilang liit ang maaaring makapaghatid ng malaking problema sa ating lahat, dahil maaaaring ito ay nakasama na sa ating mga hapagkainan at ito ay atin nang nakain. Ating pag-usapan ang banta ng microplastics at ano nga ba ang maaaring mangyari sa mga organismong maaape...

#33: Bakit may iba't ibang kulay ang fireworks?

December 30, 2021 20:01 - 33 minutes - 31.4 MB

In this year-ender episode of Haynayan at Agham, let's include Kapnayan (Chemistry) in this discussion. Ating pag-usapan ang intricate science sa likod ng mga kulay na makikita natin sa mga fireworks, at patterns na nabubuo nila sa himpapawid. C'mon mga ka-Bio and join us in this very fun discussion. || RRL: Flame Test: https://youtu.be/TOyDzOc2AaI , Cheat Sheet: https://youtu.be/9fELdiKPj_0

#32: Vetsin, Dapat ba itong iwasan?

December 23, 2021 07:30 - 44 minutes - 41.1 MB

Maligayang pasko mga ka-Bio! At dahil sa papalapit na ang maraming selebrasyon sa ating mga tahanan, syempre hinding hindi mawawala dito ang mga malilinamnam na putaheng handa ni Juan. Isa marahil sa pinaka-gamit ngunit pinaka-kontrobersyal na pampalasa ay ang Vetsin o kilala rin na Monosodium Glutamate. Ano nga ba ito? Masama ba talaga ito sa ating katawan? Ikaw ba ay malalasing kaagad kapag nakakain ka nito? At bakit nga ba vetsin ang tawag natin dito? C'mon mga ka-Bio! Kahit festive ang pa...

#31: Paano nakalilipad ang mga ibon?

December 02, 2021 07:00 - 48 minutes - 45 MB

Paglipad, isa sa mga pinaka-kagilagilalas na evolutionary adapattion na nangyari sa mga may buhay sa mundo. Binigyan nito ng kakayanang makapaglakbay at pagharian ng mga hayop, di lang ang katubigan at kalupaan, kundi pati na rin ang himpapawid. Sa episode natin ngayon, ating pag-usapan kung paano nga ba naghari ang mga ibon sa kalangitan at paano ang mekanismo ng kanilang paglipad. At sa kaunaunahang pagkakataon sa podcast na ito, ating pag-usapan ang ilang konsepto ng Liknayan (Physics) par...

#30: Death by Drowning

November 28, 2021 07:47 - 49 minutes - 46.2 MB

Ayon sa WHO, matatayang nasa halos 370,000 na katao ang namamatay kada taon dahil sa pagkalunod. At dahil sa mukhang marami sa atin ang gustong gusto nang magbalik sa dalampasigan at mga dagat kahit na hindi pa naman summer season sa bansa, ating pag-usapan ang bagay na ito para sa third installment ng ating "Death by.." series. Bilang isa sa mga taong nakaranas na ng pagkalunod, at maraming beses nang nakaligtas dito, ating alamin kung ano nga ba ang nangyayari sa katawan ng isang taong nalu...

#29: Hydroponics: Pagtatanim kahit na walang lupa? Posible! (NSTW 2021)

November 18, 2021 07:00 - 54 minutes - 50.3 MB

Ito ang ikalawang bahagi ng ating Special Episode produced in collaboration with the National Science and Technology Week 2021. Ngayon ay makakasama natin si Dr. Chito F. Sace Director of the Urban Farming Innovation and Learning Center of the Department of Agriculture, and a Professor VI in Central luzon State University na ang isa sa mga dalubhasa pagdating sa Soilless Farming sa ating bansa. Ating alamin kung papaaano nga ba natin maaabot ang food security sa pamamagitan ng Urban Farming a...

#28: NeuRo Tech: Teknolohiyang Bago, Mapakikinabangan ng mga Pilipino (NSTW 2021)

November 11, 2021 09:00 - 34 minutes - 31.6 MB

Ito ang unang bahagi ng ating Special Episode produced in collaboration with the National Science and Technology Week 2021. Sa episode na ito makakasama natin si Dr. Roy Francis Navea ng DLSU-IBEHT-NICER para talakayin kung ano nga ba ang NeuRo Tech at ano ang mga maitutulong nito sa mga Pilipino sa larangan ng Medisina at Agham. Tara! Samahan nyo kami mga ka-Agham at mga ka-Bio sa napaka-malaman na usapan pagdating sa bagay na ito. #2021NSTW #DOSTTugonSaHamon #Scienceforthepeople. | Muli ay ...

#27: Lubag at hindi Aswang

November 04, 2021 08:00 - 30 minutes - 28.3 MB

Lubag o kilala rin sa tawag na XDP o X-linked Dystonia Parkinsonism ay isang sakit na mauugat ang pingaggalingan sa ating bansa. Ito ay isang sakit na hindi naiintindihan ng maraming mga tao at marahil ay ang sakit na pinanggalingan ng mga kwento kwento ng mga pinagmulan ng mga kinatatakutan ng karamihan na mga Aswang. Sa ating episode ngayong araw na ito, ating kilalanin ang sakit na ito, at nawa ay ating maunawaan kung ano nga ba ang epekto nito sa mga tao, at kesa takot ay pag-intindi at p...

Ututang Dila #03: Cine Files Annihilated Haynayan at Agham (Movie Review: Annihilation)

October 28, 2021 08:00 - 49 minutes - 45.7 MB

Let's go to 'The Shimmer'! It's the 3rd Installment of our Halloween Special and Ututang Dila Session! In this episode sasamahan tayo ng ating mga unreeliable hoests of Cine Files to unpack the themes discussed sa movie na Annihilation (2018). Ano nga ba ang sciences behind this movie, and ating alamin kung ano nga ba ang tingin nilang metaphors na matatagpuan dito! Masayang episode at may pa-recitation pa tayo dito ha! So, join us mga ka-Bio?

#26: Let's Talk About Sex (On Sex Horror Stories & the Medical Conditions Behind Them)

October 21, 2021 06:10 - 43 minutes - 40.1 MB

It's episode TWENTY-SEX mga ka-Bio! And this is a 2-in-1 special themed episode! Let's talk about these sex-related conditions na mukhang nakatatawa o kaya naman ay nakababahala sa iba, pero para sa mga taong nakaranas nito, ay isang kahindikhindik na pangyayari para sa kanila. In this episode let's dive in sa mga peculiar na medical conditions na ito, atin silang unawain at kesa matakot, ay atin itong intindihin. I-normalize natin ang mga usapin tungkol sa SEX, this should no longer be a tab...

#25: Saan 'galing ang mabahong amoy ng mga bangkay?

October 14, 2021 06:50 - 36 minutes - 33.8 MB

Happy October mga ka-Bio! And alam nyo na kung ano ang kasunod nito! Halloween themed episodes! Sa first installment ng ating Halloween special, pag-usapan natin ang patay, bangkay, corpse, human remains, cadaver, dead bodies, labi ng mga tao, at ang amoy na nangmumula sa kanila. Let's talk about the science behind the scent of decomposition and paano nga ba ito nadedetect ng mga cadaver dogs. Tara, samahan natin si Sir Red sa sobrang interesting na discussion na ito!

Ututang Dila #02: Pag-iisa sa Panahon ng Pandemya (Conversations on Mental Health | Part 2)

October 09, 2021 16:07 - 36 minutes - 34.2 MB

Happy World Mental Health day sa lahat! Sa pagpapatuloy ng aming Ututang Dila ni Ma'am Vei, aming napahagingan sa huling bahagi na ito ang epekto ng isolation o pag-iisa, sa mga tao since tayo ay mga social beings. Nakasama rin sa mga nabanggit dito ang ilang konseptong related sa haynayan at agham. C'mon mga ka-Bio! Listen to the last part of this conversation ni Sir Red kay Ma'am Vei. Let's normalize the conversations on Mental Health ha!

Ututang Dila #01: Besh, Kumusta ka na!? (Conversations on Mental Health | Part 1)

October 07, 2021 03:00 - 47 minutes - 44.3 MB

"Kumusta ka?" Maraming beses na tayong sinalubong ng tanong na ito na ngunit paano nga ba ito sagutin. It's the National Mental Health Week at napapanahon lang na mapag-usapan natin ang mga usapin tungkol sa Mental Health. Sa ating pinaka-unang Ututang Dila Session, binisita tayo ng isa sa pinakamalaking supporter ng HaA, isang guro, isang kaibigan, at MH Advocate. Let's listen sa very meaningful conversation namin ni Ma'am Vei! C'mon mga ka-Bio, makipag-ututang dila na kayo!

#24: Talaga bang mas masarap kapag nakababad nang matagal?

October 02, 2021 17:52 - 41 minutes - 38.1 MB

Hindi makukumpleto ang kusina ni Juan kung wala ang iba't ibang mga pampalasa. Itong mga sangkap na ito ay nakatulong sa pagpapasarap ng mga putaheng inihahain sa ating hapagkainan. Ngunit paano nga ba nito napasasarap ang ating pagkain? Paano nanunoot ang lasa at linamnam sa mga karneng ibinababad natin. In this episode, let's feast on the concept of marination and cellular transport mechanisms. Nawa'y mabusog kayo sa mga pag-uusapan natin dito! At parating masarap ang ulam nyo!

#23: Pwede bang hindi na lang matulog?

September 23, 2021 07:28 - 46 minutes - 43 MB

Gising ka na ba? Inaantok ka pa ba? Ilang araw ka ng puyat? Gaano karaming beses ka nang inuumaga sa pagtulog? Puyat ka nanaman ba? Pwes, related sa inyo ang episode na ito. This episode is all about Sleep, and the effects of sleep deprivation. Ating alamin kung bakit ka nga ba inaantok, at kung ano ang epekto ng hindi pagtulog. Marami nanaman tayong pag-uusapan today ha! C'mon mga ka-Bio, don't sleep on this episode - pagkatapos na lang **wink wink.

#22: Bakit bumabagyo sa Pilipinas?

September 16, 2021 04:00 - 33 minutes - 31.1 MB

In this episode, ating pag-usapan ang mekanismo ng isang bagyo, at bakit nga ba madalas itong nararanasan at nananalanta sa ating bansa? Ating suriin at alamin ang mga konseptong kalakip ng Cyclogenesis o ang pagkabuo ng isang bagyo. Ano ano nga ba ang mga classifications ng isang bagyo? Bakit nga ba typhoon at bagyo ang tawag natin sa kanila? Let's have a very jam-packed but very informative discussion sa episode na ito mga ka-Bio! Listen and relax, dahil ito na ang simula ng FREE SEASON ng ...

Brain Fart #04: Bakit Biology?

August 01, 2021 04:23 - 21 minutes - 20.2 MB

In this Brain Fart Episode, medyo maging personal naman tayo! After 20+ episodes ng podcast na ito, let's have a breather and alamin natin ang humble beginnings ni Sir Red and saan nga ba nagmula ang kanyang pagkamulat sa Biology. Break muna tayo sa technical na discussions ha! xoxo 😘

#21: Bakit madalas lumindol sa Pilipinas? (Part 2)

July 22, 2021 10:29 - 33 minutes - 31.2 MB

In this episode of Haynayan at Agham, ating alamin ang dahilan kung bakit madalas ang lindol sa ating bansa. This episode is divided into 2 parts. Sa ikalawang bahagi ng episode na ito, ating pag-usapan ang mga konsepto at terminologies na tungkol sa lindol; ating alamin ang mga fault systems sa bansa; ano nga ba ang mga malalakas at mapaminsalang lindol na nangyari sa iba't ibang bahagi ng mundo, pati na rin sa ating bansa; at ano ang mga bagay na dapat nating gawin before, during, and after...

#21: Bakit Madalas Lumindol sa Pilipinas? (Part 2)

July 22, 2021 10:29 - 33 minutes - 31.2 MB

In this episode of Haynayan at Agham, ating alamin ang dahilan kung bakit madalas ang lindol sa ating bansa. This episode is divided into 2 parts. Sa ikalawang bahagi ng episode na ito, ating pag-usapan ang mga konsepto at terminologies na tungkol sa lindol; ating alamin ang mga fault systems sa bansa; ano nga ba ang mga malalakas at mapaminsalang lindol na nangyari sa iba't ibang bahagi ng mundo, pati na rin sa ating bansa; at ano ang mga bagay na dapat nating gawin before, during, and after...

#21: Bakit madalas lumindol sa Pilipinas? (Part 1)

July 22, 2021 10:25 - 36 minutes - 33.9 MB

In this episode of Haynayan at Agham, ating alamin ang dahilan kung bakit madalas ang lindol sa ating bansa. This episode is divided into 2 parts. Sa unang bahagi ng episode na ito, ating pag-usapan ang mga konsepto ng Diastrophism, Plate Tectonics, Seismic Belts, pati na rin kung paano nga ba nabuo ang Pilipinas millions of years ago. Itong mga pag-uusapan natin ay mahalaga para ating maunawaan kung bakit may fault system sa Pilipinas at kung ano ang kaugnayan nito sa mga nararanasan nating ...

#21: Bakit Madalas Lumindol sa Pilipinas? (Part 1)

July 22, 2021 10:25 - 36 minutes - 33.9 MB

In this episode of Haynayan at Agham, ating alamin ang dahilan kung bakit madalas ang lindol sa ating bansa. This episode is divided into 2 parts. Sa unang bahagi ng episode na ito, ating pag-usapan ang mga konsepto ng Diastrophism, Plate Tectonics, Seismic Belts, pati na rin kung paano nga ba nabuo ang Pilipinas millions of years ago. Itong mga pag-uusapan natin ay mahalaga para ating maunawaan kung bakit may fault system sa Pilipinas at kung ano ang kaugnayan nito sa mga nararanasan nating ...

#20: Death by Fire

July 15, 2021 09:35 - 52 minutes - 48.8 MB

The library is now op.... Oops this is not the kind of Burn na pag-uusapan natin sa episode na ito! In episode 20, let's talk about the clinical definition of Burn. Ano nga ba ang pinagkaiba ng apoy at sunog? Ano nga ba ang nagyayari sa katawan ng tao kapag nasunog? Ano nga ba ang mga malalang kaso ng sunog sa ating bansa? At ano ang pwede nating gawin pagdating sa mga bagay na ito? C'mon mga ka-Bio, let's ignite the curiosity in today's discussion.

#19: Ano ang Tardigrade?

July 12, 2021 09:33 - 31 minutes - 28.7 MB

Deemed as one of the most peculiar and resilient organisms in the animal kingdom. Itong mga mala-squishy at kahalintulad ng mga oso at piglet na mga microscopic na organisms na ito ay kilala dahil sa kanilang napakahusay na resilience and adaptability sa mga pagbabagong nangyayari sa paligid nila. Ano ba ang mayroon sa mga Tardigrades na ito kung bakit sila ay sobrang resilient and adaptive? C'mon mga ka-Bio! Ating alamin sa episode na ito!

#18: Alimuom at ang Amoy ng Ulan

July 02, 2021 06:11 - 25 minutes - 23.7 MB

Rainy season na mga ka-Bio! And in this episode, pag-uusapan natin ang amoy ng ulan. Ano nga ba ang alimuom? Ano ang sanhi nito? Bakit nga ba sa tuwing simula lang ng ulan natin ito naaamoy? At may katotohanan ba na ikaw ay kakabagin kapag ito'y iyong naamoy? Ating pag-usapan yang mga bagay na yan episode na ito! C'mon mga ka-Bio! Let's have a deep dive sa sobrang perplexing na topic na ito.

#17: Bakit mabaho ang utot?

June 28, 2021 07:26 - 45 minutes - 41.8 MB

Disclaimer: This episode stinks! Literally! Ututang dila tayo at pag-usapan natin ang utot! In this episode, let's unravel the science behind fart and flatulence! Bakit nga ba tayo umuutot? Bakit nga ba mabaho ang utot? Ano nga ba ang masasabi ng utot tungkol sa kalusugan natin? At ano nga ba ang deadliest na utot? For some, taboo kung pag-uusapan ang utot, pero in this episode, let's get high with the stench of the facts revolving around this natural passing of gas in our gut!

#16: Let's Talk About Sex (On Sexuality & 'Gay Gene')

June 17, 2021 09:00 - 20 minutes - 18.7 MB

Pride Special of Haynayan at Agham at saktong it's episode SEX-teen; in this episode let's talk about Sexuality and ano nga ba ang scientific and molecular basis for it? Nadidiktahan ba ng ating genes at DNA ang ating SOGIE? O mas komplikado pa ang sexuality pagdating dito? Ating pag-usapan ang existence (?) ng Gay Gene at kung totoo nga bang may iisa lang na gene na magdi-dictate sa Sexuality ng isang tao! C'mon let's join the discussion and ISANG MAPAGPALAYANG PRIDE SA LAHAT! #SOGIEEquality...

#15: Bakit nga ba mahalagang protektahan ang karagatan? (World Oceans Day Special)

June 08, 2021 09:31 - 38 minutes - 35.2 MB

The teacher is BACK! Sa pagbabalik ni Sir Red, after the month-long hiatus napapanahon lamang na pag-usapan natin ang karagatan! Today is the World Oceans Day, and kahit tapos na ang summer, masarap paring pag-usapan at balikan ang ating mga kwentong tungkol sa dagat! Ating alamin kung ano nga ba ang halaga ng karagatan para sa lahat, pati na rin kung ano nga ba ang mga banta na maaaring maging dahilan ng pagkasira nito! C'mon, sumisid tayo at ating pag-usapan ang mga likas na yaman na matata...

#14: Bakuna, ligtas ka nga ba?

April 29, 2021 09:00 - 38 minutes - 35 MB

Let's talk about the elephant in the room. Ligtas ba ang mga bakuna? In this episode we will cap off the World Immunization Week 2021 with the discussion that revolves around vaccines. Dapat ba itong katakutan ni Juan? Ligtas ba talagang magpabakuna? Epektibo ba ang mga bakuna? Paano natin masisiguro na ligtas ang isang bakuna? E, ang mga bakuna sa CoVid-19, ligtas nga ba? Mga pag-aagam agam ni Juan tungkol sa usaping ito, bigyan natin ng matibay at siyentipikong kasagutan. Brace yourselves m...

Brain Fart #03: Today in Biology - April 25 (Immunization Week, DNA Day, & Chernobyl Disaster)

April 25, 2021 11:54 - 14 minutes - 13.7 MB

It's another Brain Fart Episode and let's talk about why April 25 is a perfect date (sort of). Let's Celebrate the World Immunization Week 2021, dahil kailangan ng mundo ang vaccine and immunization is a must - kung antivaxxer ka? Please educate yourself! Today is the 68th year of the publishing of the articles about the structure of the DNA na nagbago sa landscape ng pagkakaunawa natin tungkol dito. And balikan rin, kung ano nga ba ang nangyari sa Chernobyl Disaster. #TodayInBiology brought ...

#13: Bakit nga ba may Virus?

April 22, 2021 09:30 - 46 minutes - 42.7 MB

Kung bibigyan ka ng pagkakataon na humiling o mag-cast ng magical spell to eradicate all the viruses in the world, gagawin mo ba ito? For Episode 13, let's have a serious discussion about the existence of viruses, and ano nga ba ang mangyayari sa mundo kapag bigla na lang silang naglahong parang bula. This episode is a primer / first part of our two week discussion of Viruses and Vaccines since next week (April 24-30) is the World Immunization Week 2021, with this year's theme #VaccinesWorkFo...

#12: Bahay Kubo

April 16, 2021 23:59 - 54 minutes - 50.9 MB

Bahay Kubo, kahit munti ang mga maitutulong ng mga halamang ito ay sari-sari. In this episode, let's talk about the 18 plants mentioned in the folk song Bahay Kubo, na kinalakihan nang kamtahin ni Juan. Let's know some basic facts about these plants, even the benefits and possible harms they can bring to us. Let's also infer the definition of what is a Fruit or a Vegetable in Botany perspective. Mahaba ang discussion natin for today's episode, so buckle up your seatbelts and samahan si Sir Re...

Haynayan at Agham teaser

April 16, 2021 20:05 - 43 seconds - 687 KB

Ito ang Haynayan at Agham the podcast mula sa inyong gurong lakan mula sa Bulacan, Sir Red.

Twitter Mentions

@jairrrrooo 1 Episode
@thebunkph 1 Episode