Focus
1,551 episodes - Dutch - Latest episode: 21 days ago - ★★★★★ - 1 ratingBij elke nieuwe crisis kijken we hoopvol naar wetenschappers: kunnen jullie ons hieruit redden? In Focus hoor je de beste wetenschapsverhalen, aansluitend en aanvullend op het gelijknamige tv-programma op NPO2. Onderzoekers die streven, worstelen, falen en slagen in het vinden van oplossingen van de problemen van deze tijd.
Verslaggevers van wetenschapsredactie gaan het veld en de laboratoria in om verslag te doen van het onderzoek in de praktijk. In de studio ontvangt Lara Billie Rense wetenschappers voor een verdiepend gesprek over hun vakgebied.
Homepage Apple Podcasts Google Podcasts Overcast Castro Pocket Casts RSS feed
Episodes
'Nimweegs mot blieve'! Waarom verdwijnt deze inheemse taal? (special vanaf InScience Filmfestival)
April 03, 2024 14:00 - 25 minutes - 29.3 MBNimweegs (https://nl.wikipedia.org/wiki/Nijmeegs) is een taal die wordt gesproken door een paar honderd Nijmegenaren. De taal mag met recht 'inheems' genoemd worden, maar voor taalwetenschapper Luis Miguel Rojas Berscia (https://www.ru.nl/personen/rojas-berscia-l) is er nog meer interessant aan het Nimweegs. In deze speciale aflevering tijdens het InScience Filmfestival (https://www.insciencefestival.nl/nl/vertoning/ntr-focus-podcast/) in Nijmegen spreek Ruben Rosen Jacobson met Luis Miguel ...
Hoe diep in de Amazone een nieuwe taal ontstaat (special vanaf InScience Filmfestival)
March 27, 2024 15:00 - 26 minutes - 36.5 MBIn het Amazonegebied worden zo'n 300 verschillende talen gesproken, maar dat wordt steeds minder. Toch lijkt er ook een nieuwe taal op te komen, die gesproken wordt door steeds meer inheemse volken. Taalwetenschapper Luis Miguel Rojas Berscia (https://www.ru.nl/personen/rojas-berscia-l) doet onderzoek naar die nieuwe opkomende taal in de Amazone. In deze speciale aflevering tijdens het InScience Filmfestival (https://www.insciencefestival.nl/nl/vertoning/ntr-focus-podcast/) in Nijmegen spree...
De kracht van het placebo-effect (special vanaf NPO Podcast Festival)
March 20, 2024 15:00 - 42 minutes - 58.5 MBHet is misschien wel het belangrijkste medicijn dat we kennen: de placebo. Het geneesmiddel dat echt werkt, ondanks dat er geen werkzame bestanddelen in zitten. Hoe kan dat? En moet een arts de placebo dan niet vaker voorschrijven? In deze bijzondere aflevering van Focus, opgenomen op het NPO Podcast Festival (https://podcastfestival.npo.nl/) met live publiek, gaat presentator Lara Billie Rense in gesprek met Andrea Evers (https://www.andreaevers.nl/). Zij is hoogleraar gezondheidspsychologi...
#4 - Het Technologische Lichaam #4 - De keerzijde van innovatieve hersenchips (S09)
March 06, 2024 15:00 - 29 minutes - 40.7 MBChiptechnologie is niet alleen goed voor snelle telefoons, slimme computers of zelfrijdende auto’s. Ook ons lichaam kan ermee verbeterd worden. Verbonden met het brein, met als taak om belangrijke lichaamsfuncties te herstellen. Zoals horen, zien, lopen of weer praten. Maar zo’n chip in je brein vraagt ook veel van het lichaam, en van een patiënt. Hoe zorg je ervoor dat zo’n chip het juiste effect heeft in het lichaam en wanneer mag je überhaupt een chip in iemands lichaam implanteren? De ...
#3 - Het Technologische Lichaam #3 - Hoe een hersenchip je leven verandert (S09)
February 28, 2024 15:00 - 32 minutes - 44 MBWat als je, door ziekte of na een ongeluk, blind of verlamd raakt? Je verliest een deel van je lichaamsfuncties en moet een nieuwe manier van leven opbouwen. Ingrijpende gevolgen, waarbij de wetenschap steeds vaker een handje kan helpen. Met een chip in het brein kunnen hersengolven omgezet worden in gesproken tekst. Camerabeeld kan verwerkt worden tot zicht, of met elektrische impulsen kunnen benen weer bewegen. De afgelopen jaren werden deze technieken getest op mensen, met positieve resul...
#2 - Het Technologische Lichaam #2 - Zo helpt je smartwatch bij stress (S09)
February 21, 2024 15:00 - 31 minutes - 42.9 MBWe dragen technologische apparaten steeds dichter op ons lichaam, vaak met als doel om onze gezondheid in de gaten te houden. We meten stappen, hartslag en slaap, en tegenwoordig zelfs ons stressniveau. Maar kan draagbare technologie voorkomen dat we stress ervaren? Of zorgt al die technologie juist voor meer stress? Die vragen stelt presentator Lara Billie Rense in deze aflevering aan Matthijs Noordzij, hoogleraar gezondheidspsychologie en technologie aan de Universiteit Twente. Hij doet o...
#1 - Het Technologische Lichaam #1 - Meten is weten, toch? (S09)
February 14, 2024 15:00 - 32 minutes - 44.7 MBEen stap niet gemeten is een stap niet genomen. Het horloge om je pols en de telefoon in je broekzak houden continu bij of je wel voldoende beweegt, goed slaapt of misschien niet te gestrest bent. Maar wat doen we met al die gegevens? Leren we onze lichamelijke gezondheid daadwerkelijk beter kennen, of worden we er misschien juist ongezonder van? In deze aflevering bespreekt verslaggever Stijn Goossens zijn zoektocht naar een antwoord op de vraag waarom we ons lichaam zo nodig moeten meten. ...
#4 - Vriendelijke virussen #4 - Kankerbehandeling van de toekomst... uit gorillapoep? (S08)
February 07, 2024 15:00 - 23 minutes - 32.1 MBIn dierentuin Blijdorp scheppen wetenschappers gorillapoep om kanker te bestrijden. De virussen in deze poep kunnen namelijk niet alleen een tumor aanvallen, maar helpen het lichaam ook om de kanker te bestrijden op lange termijn. Op steeds grotere schaal doet men onderzoek naar deze bizarre maar veelbelovende therapie. Hoe werken deze virussen? Kunnen we elk soort virus hiervoor gebruiken? En kan het de kankerbehandeling van de toekomst zijn? Die vragen stelt presentator Lara Billie Rense ...
#3 - Vriendelijke virussen #3 - Kankerbestrijdende virussen en lichtgevende muizen (S08)
January 31, 2024 15:00 - 24 minutes - 33.1 MBKunnen virussen de kankerbehandeling van de toekomst worden? In het LUMC doen ze uitgebreid onderzoek naar deze zogeheten 'oncolytische' virussen in prostaatkanker. Verslaggever Ruben Rosen Jacobson ging langs om de experimenten met eigen ogen waar te nemen. In deze aflevering vertelt hij over de labmuizen met lichtgevende tumoren en de hoopgevende bijdrage die zij leveren aan dit onderzoek. 📺 Meer weten? Kijk dan naar de TV-aflevering van Focus over kankerbestrijdende virussen, met Petra G...
#2 - Vriendelijke virussen #2 - Het virus, onze vriend (S08)
January 24, 2024 15:00 - 28 minutes - 39.8 MBVirussen maken ons soms ziek, maar ze kunnen juist ook heel nuttig zijn voor ons. Ze spelen een sleutelrol in ecosystemen, houden ons immuunsysteem op scherp, en we kunnen ze inzetten om medicijnen bij onze organen naar binnen te smokkelen. Daarover spreekt presentator Lara Billie Rense deze aflevering met viroloog Marjolein Kikkert. Marjolein legt uit wat zo'n virus precies doet, in welke smaken ze komen, en hoe we hun evolutionaire trucjes in ons eigen voordeel kunnen gebruiken. 🎧 Luister...
#1 - Vriendelijke virussen #1 - Het virus, onze vijand (S08)
January 17, 2024 15:00 - 21 minutes - 30.1 MBWelk beeld krijgen we in de media voorgeschoteld van virussen? Welke taal wordt er gebruikt om erover te praten? Verslaggever Ruben Rosen Jacobson zoekt het uit. Virussen zijn met het blote oog niet waar te nemen, maar ze kunnen wel de hele wereld in zijn greep houden. De recente Covid-pandemie of de Spaanse griep.. door alle doden, nare ziektes en pandemieën in de geschiedenis zijn virussen nooit echt onze vrienden geweest. Weinig mensen dus die deze ziektemakers het voordeel van de twijfe...
#4 - Fast Fashion #4 - Toekomstbestendige kledingwinkels (S07)
November 29, 2023 15:00 - 25 minutes - 35.4 MBDe mode-industrie produceert continu goedkope nieuwe kleding die van ver weg naar ons toe verscheept wordt. Vervolgens kopen we te veel, dragen het te weinig en gooien het te gemakkelijk weer weg. Dat resulteert in bergen wegwerpkleding. Zijn de huidige businessmodellen van de fashionindustrie nog wel van deze tijd? En hoe kunnen fashion ondernemers de slag naar duurzaamheid maken? Daarover gaat presentator Lara Billie Rense in gesprek met Kim Poldner. Zij is lector circulaire businessmode...
#3 - Fast Fashion #3 - Hoe maken we duurzame mode mainstream? (S07)
November 22, 2023 15:00 - 30 minutes - 42.2 MBOnze maatschappelijke verslaving aan kleding is slecht voor de planeet. Kledingwinkels hebben elk seizoen meerdere collectiewissels, kleding wordt zo goedkoop mogelijk geproduceerd en over de hele wereld verscheept. Hoe keren we het tij? Welke alternatieven zijn er, zodat de consument én de industrie kunnen verduurzamen? Focus-verslaggever Stijn Goossens bezocht de Dutch Sustainable Fashion Week om te leren over de initiatieven die bestaan, en hoe die oplossingen uit hun duurzame niche kun...
#2 - Fast Fashion #2 - De trucjes waarmee kledingmerken ons verleiden (S07)
November 15, 2023 15:00 - 28 minutes - 39.6 MBHoe komt het dat onze kledingindustrie zo milieuonvriendelijk, verleidelijk en verslavend is? En hoe worden wij als consumenten beïnvloed om toch mee te gaan in alle modehypes? Daarover spreekt presentator Lara Billie Rense deze aflevering met gedragsonderzoeker Judith Roumen. Vanuit de psychologie onderzoekt ze wat consumenten drijft en kan belemmeren in het maken van duurzamere keuzes. Met die wetenschappelijke kennis adviseert Milieu Centraal overheden, bedrijven en vooral consumenten. 🎧...
#1 - Fast Fashion #1 - Kleding als wegwerpproduct (S07)
November 08, 2023 15:00 - 27 minutes - 38.2 MBIedereen heeft kleding nodig, dus is het niet gek dat we regelmatig kleren kopen. Maar zijn we er misschien in doorgeslagen? Grote kledingmerken en webwinkels hebben van Fast Fashion steeds meer een norm gemaakt: veel kleding voor weinig geld en van lage kwaliteit. Na een paar keer dragen verdwijnt het in de prullenbak en gaan we weer shoppen. En dat systeem richt flink wat schade aan. Zien we kleding inderdaad als wegwerpproduct in Nederland? Verslaggever Ruben Rosen Jacobson ging op verke...
#4 - Vrouwelijke hormonen & de overgang #4 - Hormonen beïnvloeden de hersenen (S06)
November 01, 2023 15:00 - 24 minutes - 33.1 MBLange tijd werden vrouwen uitgesloten van medische en neuropsychologische onderzoeken. Hun hormoonhuishouding zou ingewikkeld en daarmee onpraktisch zijn voor wetenschappelijke studies. Logisch gevolg is dat kennis over de invloed van vrouwelijke hormonen uitblijft. Hoogleraar neurocognitieve klinische psychologie Ellen de Bruijn (https://www.universiteitleiden.nl/medewerkers/ellen-de-bruijn#tab-1) brengt daar nu verandering in. Zij gaat uitzoeken wat de invloed van de vrouwelijke hormonen i...
#3 - Vrouwelijke hormonen & de overgang #3 - Wat de maatschappij met hormonen moet (S06)
October 25, 2023 14:00 - 20 minutes - 28.5 MBTerwijl de maatschappij doordendert, de ene dag de andere lijkt, verandert de samenstelling van geslachtshormonen bij vrouwen continu. En dan zijn er ook nog levensfases waarin hun geslachtshormonen excessief veranderen: de puberteit, een zwangerschap en de overgang. Dat is even gezond als ongemakkelijk. Moeten vrouwen daar individueel mee dealen of kunnen we hen als maatschappij tegemoet komen? Verslaggever Maartje Braam zocht het uit. Zie ook * Care for Women (https://careforwomen.nl/) *...
#2 - Vrouwelijke hormonen & de overgang #2 - Genderspecifieke zorg in de psychiatrie (S06)
October 18, 2023 14:00 - 21 minutes - 29.7 MBPsychiater Iris Sommer zag en ziet tijdens haar werkende leven dat vrouwen anders ziek worden dan mannen. Als het aan haar ligt, gaan we vrouwen in de gezondheidszorg dan ook anders behandelen. Ze pleit voor genderspecifieke zorg. In deze aflevering hoor je haar wetenschappelijke inzichten over de verschillen tussen mannen en vrouwen, haar verbazing en de lange weg die de gezondheidszorg nog bewandelen kan. De televisie-uitzending van Focus over de Menopauze is op 1 november om 22:50u te zie...
#1 - Vrouwelijke hormonen & de overgang #1 – In transitie én in de overgang (S06)
October 11, 2023 14:00 - 22 minutes - 50.4 MBTijdens de overgang nemen de vrouwelijke geslachtshormonen in rap tempo af. Hoe is dat voor onze eigen presentator Lara Billie Rense, die in de overgang zit en tegelijkertijd in transitie is? Waar sommige vrouwen tijdens de overgang geholpen zijn met wat extra vrouwelijke hormonen, verkent Lara Billie onontgonnen terrein. Samen met verslaggever Maartje Braam bespreekt Lara Billie diens overwegingen om de situatie te gebruiken en met hormonen te experimenteren onder begeleiding van specialiste...
Diep in de psychedelica (special vanaf Nacht van Ontdekkingen)
October 04, 2023 14:00 - 19 minutes - 27.3 MBOp festival ‘Nacht van Ontdekkingen (https://www.nachtvanontdekkingen.nl/)’ in Leiden duikt presentator Sander Nieuwenhuijsen (https://www.instagram.com/sandeur/) met neurowetenschapper Michiel van Elk (https://www.universiteitleiden.nl/en/staffmembers/michiel-van-elk#tab-1) diep in de psychedelica. Van Elk onderzoekt als universitair hoofddocent de werkingen en effecten van psychedelische middelen op de hersenen. Ook is hij ervaringsdeskundige op het gebied van geestverruiming. In het boek '...
#4 - Proefpersonen #4 – Wat de wetenschap met jouw data doet (S05)
September 27, 2023 14:00 - 21 minutes - 50.1 MBOnbewust en met het grootste gemak laten mensen online data achter. Daarmee geven ze hun gegevens aan gigantische datasets waarmee bedrijven en instanties de meest nauwkeurige inzichten krijgen in menselijk gedrag. Kunnen wetenschappelijke studies daaraan tippen? Met langlopende studies als LifeLines in Groningen misschien wel. In het noorden van Nederland zijn 167.000 mensen al 17 jaar bereid om hun meest intieme gegevens te delen met de wetenschap. Al die data hebben ervoor gezorgd dat S...
#3 - Proefpersonen #3 – Gezond oud worden dankzij honderdduizenden vrijwilligers (S05)
September 20, 2023 14:00 - 22 minutes - 30.3 MBMeer dan 450.000 Nederlanders leveren vrijwillig een bijdrage aan wetenschappelijke onderzoek via hun deelname aan cohortstudies. In cohortonderzoek wordt een afgebakende groep met een gemeenschappelijk kenmerk over een lange periode herhaaldelijke gemeten en gevolgd; van tweelingen of specifiek de bewoners van een wijk of tot 167.000 inwoners van Drenthe, Groningen en Friesland. Dit levert wetenschappers unieke data op voor onderzoek naar bijvoorbeeld veroudering, erfelijkheid en risicofac...
#2 - Proefpersonen #2 – In alle vormen, maten en kleuren graag (S05)
September 13, 2023 14:00 - 20 minutes - 27.8 MBHet cliché is waar: iedereen is uniek. Mensen verschillen van elkaar in geslacht, lichaamsgewicht, bloedwaardes, etniciteit, leefstijl, noem maar op. Farmaceuten staan voor de uitdaging om voor zo’n bonte verzameling één werkend medicijn te ontwikkelen. Daarvoor testen ze hun medicijnen eindeloos op proefpersonen, maar die proefpersonen zijn niet divers genoeg, stelt promovenda Linda Al-Hassany (https://pure.eur.nl/en/persons/linda-al-hassany). Daarom wil zij zoveel mogelijk verschillende men...
#2 - Proefpersonen #2 - In alle vormen, maten en kleuren graag (S05)
September 13, 2023 14:00 - 20 minutes - 27.8 MBHet cliché is waar: iedereen is uniek. Mensen verschillen van elkaar in geslacht, lichaamsgewicht, bloedwaardes, etniciteit, leefstijl, noem maar op. Farmaceuten staan voor de uitdaging om voor zo’n bonte verzameling één werkend medicijn te ontwikkelen. Daarvoor testen ze hun medicijnen eindeloos op proefpersonen, maar die proefpersonen zijn niet divers genoeg, stelt promovenda Linda Al-Hassany (https://pure.eur.nl/en/persons/linda-al-hassany). Daarom wil zij zoveel mogelijk verschillende men...
#1 - Proefpersonen #1 – Hoe is het om mee te doen aan geneesmiddelenonderzoek? (S05)
September 06, 2023 14:00 - 26 minutes - 36.3 MBHoe is het om proefpersoon te zijn, bijvoorbeeld in geneesmiddelenonderzoek? Wat zijn de risico’s en wat levert het op? Verslaggever Sander Nieuwenhuijsen ondervindt het aan den lijve. Hij doorloopt het selectieproces en de medische keuring, om vervolgens in de kliniek een medicijn ingespoten te krijgen wat nog niet eerder op mensen is getest. Wie zijn ‘gezonde’ proefpersonen, wat is hun motivatie en hoe is dynamiek tijdens het verblijf? En krijgt hij last van bijwerkingen of was het toch ee...
Inbreken op Lowlands & de perfecte festival-drol draaien (special vanaf Lowlands Science)
August 30, 2023 14:00 - 26 minutes - 36.9 MBDeze week een speciale aflevering van Focus, vanaf het festivalterrein van Lowlands. Want ook festivals zijn een bijzonder interessante plek voor wetenschappelijk onderzoek en op Lowlands is daar een heel programma voor opgetuigd: Lowlands Science. Focus-verslaggevers Stijn Goossens en Rose Heijnen gingen langs bij de wetenschappers die op Lowlands hun onderzoeken demonstreren, maar ook daadwerkelijk resultaten proberen verzamelen. Wat kun je meten bij een festivalpubliek? En wat is er op ...
#4 - De rolstoel-beweging #4 - Metingen maken de parasport eerlijker (S04)
August 23, 2023 14:00 - 20 minutes - 28.4 MBMeten is weten. Daarom krijgt de coach van Feyenoord, Arne Slot, na afloop van wedstrijden een uitdraai van het aantal afgelegde kilometers en het aantal sprints van elke voetballer. Feyenoord is daarin niet uniek. De prestatie van topsporters wordt nauwkeurig gemeten. De rolstoelsport blijft daarin achter. Daar komt verandering in. Mede door onderzoeker Rienk van der Slikke. Hij ontwikkelde een meetsysteem dat met behulp van sensoren nauwkeurig in beeld brengt wat een rolstoelsporter doet ti...
#3 - De rolstoel-beweging #3 - Achter de schermen bij de parasport (S04)
August 16, 2023 14:00 - 19 minutes - 26.9 MBBij rolstoelbasketbal zie je sporters in een rolstoel sporten. Wat je niet ziet is dat alle rolstoelbasketballers zijn ingedeeld in een puntensysteem. Je handicap bepaalt je punten en een team bestaat uit een maximaal aantal punten. Terwijl de sporters zich in het zweet werken, zit de coach te rekenen. In deze aflevering hoor je hoe de parasport via classificaties streeft naar eerlijke wedstrijden. Verslaggever Maartje Braam spreekt met rolstoelbasketballer Mariska Beijer over haar leven als...
#2 - De rolstoel-beweging #2 - maak van je rolstoel je lievelingsschoenen (S04)
August 09, 2023 14:00 - 28 minutes - 38.8 MBStel je voor dat je een ongeluk krijgt en de rest van je leven veroordeeld bent tot een rolstoel. Wat voor model kies je dan? Ga je voor een stoel waarmee je de blits kunt maken op de dansvloer of heb je liever een stevig model die je overeind houdt bij onverwachte bewegingen? Zeker bij kinderen – die gemiddeld zo’n 6 centimeter per jaar groeien en constant veranderen – is de keuze niet eenvoudig. Terwijl het juist voor jongeren belangrijk is om in alle omstandigheden comfortabel en vaardig t...
#1 - De rolstoel-beweging #1 - Mijn eerste wheelie (S04)
July 28, 2023 15:00 - 24 minutes - 33 MBEr zijn allerlei redenen dat mensen afhankelijk worden van een rolstoel. Ze komen erin terecht door aangeboren aandoeningen, op vroege of latere leeftijd. Of plotseling door een ongeluk. Wat de aanleiding ook is, iedere nieuwe rolstoelgebruiker moet behendig worden in een stoel op wielen. Maar hoe doe je dat eigenlijk, leren rolstoel rijden? Verslaggever Ruben Rosen Jacobson gaat langs bij een rolstoel-sportmarkt georganiseerd het Wheelchair Skills Team (https://wheelchairskillsteam.nl/) voo...
#4 - Wij zijn onze darmen #4 – Eten tegen depressie? (S03)
July 26, 2023 04:00 - 28 minutes - 39.5 MBGezonde darmen en een goed gemoed gaan hand in hand. Depressie kan veranderingen in de samenstelling van bacteriën in de darmen veroorzaken, maar er zijn nu ook aanwijzingen dat het verband mogelijk de andere kant op werkt. Lara Billie Rense spreekt Robert Kraaij (https://www.erasmusmc.nl/en/research/researchers/kraaij-robert) en André Uitterlinde (https://www.erasmusmc.nl/en/research/researchers/uitterlinden-andre), beiden vanuit Erasmus MC betrokken bij een onderzoek gepubliceerd in Nature ...
#3 - Wij zijn onze darmen #3 – Potjes of pannen; een pre- en probiotisch dieet (S03)
July 19, 2023 10:00 - 18 minutes - 24.9 MBHoe diverser de samenstelling van bacteriën in darmen hoe beter, maar hoe stimuleer en vul je de juiste bacteriën aan en maak je je darmen gezonder? Zijn voedingssupplementen zoals pre- en probiotica uit potjes en zakjes een goede snelle oplossing of kun je je beter richten op de ingrediënten in de pan? Verslaggever Sander Nieuwenhuijsen (https://www.instagram.com/sandeur/) gaat op onderzoek uit. Als consument in de supermarkt en de drogisterij koopt hij voeding voor de darmen. Een zakje m...
#2 - Wij zijn onze darmen #2 – Het tweede brein (S03)
July 12, 2023 11:00 - 23 minutes - 32.7 MBDarmen zijn je 'tweede brein'. Al die bacteriën in je darmen bepalen mede hoe je je voelt en gedraagt. Er leven meer bacteriën in de darmen dan dat ons lichaam cellen heeft en ze hebben allemaal invloed op onze gezondheid. Hoeveel invloed heb je zelf op de samenstelling van dat microbioom? Lara Billie Rense spreekt met darmmicrobioloog Koen Venema (https://www.maastrichtuniversity.nl/k-venema). Hij onderzoekt alle factoren die de samenstelling van onze darmbacteriën kunnen beïnvloeden. Van...
#1 - Wij zijn onze darmen #1 – Vrienden door dikke en dunne (S03)
July 05, 2023 12:00 - 17 minutes - 24.4 MBEten heeft invloed op ons lichaam, zoveel weten we. Maar wat is de relatie tussen wat we eten, onze darmen en onze lichamelijke en geestelijke gezondheid? Dat onderzoekt podcast Focus in de komende vier afleveringen. In deze aflevering sturen verslaggever Sander Nieuwenhuijsen en Lara Billie Rense een monstertje poep naar de wetenschappelijke start-up InnerBuddies. Aan de hand van de poep brengt het bedrijf hun microbioom in kaart, met als resultaat een op maat gemaakt, uiterst persoonli...
#4 - Complotdenken #4 - herken de valstrik (S02)
June 28, 2023 13:59 - 23 minutes - 31.9 MBComplotdenkers maken online gebruik van machtige marketing machines. Dat maakt dat je als argeloze internetgebruiker wordt verleid om in complotten te gaan geloven. Communicatie- en informatiewetenschapper Kitty Smeekes zet zich in om ons weerbaar te maken tegen deze slimme beïnvloedingstechnieken. Ze maakt een onderscheid tussen mensen die anderen willens en wetens manipuleren en mensen die vervolgens worden beïnvloed. In deze aflevering hoor je hoe je complotten kunt leren herkennen. Het ...
#3 - Complotdenken #3 - de verborgen dreiging (S02)
June 21, 2023 14:00 - 23 minutes - 31.9 MBIn deze aflevering: een exclusief interview met de AIVD! Complotdenken kan soms onschuldig lijken, maar het geloven in geheime samenzweringen kan grote gevolgen hebben. Dat is de boodschap van een recent rapport van de AIVD over 'anti-institutioneel extremisme'. Verslaggever Ruben Rosen Jacobson gaat op interview bij de AIVD om dit rapport te bespreken. Welke dreiging zien zij vanuit deze hoek van de samenleving? Hoe ziet deze groep mensen eruit? En hoe moeten wij hiermee omgaan? Podcast F...
#2 - Complotdenken #2 - Het complotbrein (S02)
June 14, 2023 14:00 - 24 minutes - 33.7 MBCognitief psycholoog Rolf Zwaan beschrijft hoe gezonde nieuwsgierigheid kan doorslaan in complotdenken. Een tipje van de sluier: om de chaotische werkelijkheid te begrijpen hebben we allemaal een ‘hang naar samenhang’, maar mensen die in complottheorieën geloven zien overal verbanden. Wat zijn de gevolgen van complotdenken? Podcast Focus onderzoekt in vier afleveringen hoe we het geloof in geheime samenzweringen kunnen verklaren. Wat is het gevaar ervan? En hoe maak je mensen weerbaar? Het...
#1 - Complotdenken #1 - Het konijnenhol in (S02)
June 07, 2023 16:00 - 26 minutes - 36.3 MBVoor buitenstaanders lijkt het vaak onbegrijpelijk hoe iemand gaat geloven in een platte aarde of een wereld geregeerd door reptielen of bloeddorstige satanisten. Maar dit proces begint vaak klein, en de rol van het internet valt hierbij niet te onderschatten. Verslaggever Ruben Rosen Jacobson kruipt in de huid van een beginnend complotdenker en duikt het konijnenhol, om zo beter te begrijpen hoe iemand in samenzweringen gaat geloven. Hij krijgt hierbij begeleiding van cognitief psycholoog R...
Dissociatieve identiteitsstoornis (special vanaf NPO Luister Podcastevent)
May 31, 2023 14:00 - 34 minutes - 47.9 MBWat is een dissociatieve identiteitsstoornis, hoe het ontstaat het en waarmee word je geconfronteerd als je ermee leeft? En wat zegt wetenschappelijk onderzoek over deze stoornis en hoe wordt het in de praktijk behandelt? Presentator Sander Nieuwenhuijsen spreekt met Christel Kraaij (https://www.centrumvoortransitie.nl/trauma-en-transitie/over-ons/) (klinisch psycholoog), Anne Lagemaat (https://dis-is-me.nl/over-dis-is-me/wie-zijn-wij) (DIS is Me) en Eline Vissia (https://www.researchgate.n...
#4 - Gewilde dieren #4 – Dieren zijn óók burgers (S01)
May 24, 2023 14:00 - 24 minutes - 34 MBVeel natuur in Nederland is eigenlijk cultuurlandschap. Toch willen we graag dat een deel van onze natuur ook echte wilde natuur wordt. Of daarop lijkt. Daarom wordt in Nederland flink geïnvesteerd in rewilding, waarbij wilde dieren terug worden gebracht in ons landschap. Hoe moeten wij mensen ons tot dieren verhouden op ons kleine stukje aarde? Dat vraagt Lara Billie Rense aan Maarten Reesink, docent 'Human-Animal Studies' aan de Universiteit van Amsterdam. Hij schreef het boek: ‘Dier en...
#3 - Gewilde dieren #3 – Oerrund 2.0 (S01)
May 17, 2023 14:00 - 22 minutes - 30.5 MBAls het goed is worden dieren bij herintroducties niet zomaar lukraak uitgezet. Vooraf wordt onderzoek gedaan hoe de kans van slagen het grootst is, waarbij rekening gehouden wordt met invloed op het ecosysteem en mogelijke overlast voor mensen. De herintroductie van dieren als bevers, otters en raven past in een bredere trend. Blijkbaar vinden we het als maatschappij de moeite waard om te investeren in het terugbrengen van dieren die we als mens eerder uitgeroeid hebben of waar eigenlij...
#2 - Gewilde dieren #2 – Knagen, graven, bouwen & schieten (S01)
May 10, 2023 14:00 - 23 minutes - 32.2 MBIs er in de Nederlandse natuur genoeg plek voor wilde dieren? Podcast Focus onderzoekt in vier afleveringen hoe uitgestorven dieren opnieuw worden uitgezet in de Nederlandse natuur. Verslaggever Sander Nieuwenhuijsen gaat op pad met beverbeheerder Wilmar Swinkels (https://www.waterschaplimburg.nl/@7834/7-april-wereld-bever-dag/) van het Waterschap Limburg en hoort en ziet hoe bevers te werk gaan in Limburgse beken en hoe er ingegrepen wordt bij overlast. Lara Billie Rense spreekt in de...
#1 - Gewilde dieren #1 - Is de bever nog welkom? (S01)
May 03, 2023 14:00 - 16 minutes - 22.8 MBIs er in de Nederlandse natuur genoeg plek voor wilde dieren? Podcast Focus onderzoekt in vier afleveringen hoe uitgestorven dieren opnieuw worden uitgezet in de Nederlandse natuur. Hoe succesvol zijn ‘gewilde dieren’, wilde dieren die we graag terug willen? Neem de bever. Die stierf in 1826 in uit, maar werd in de jaren tachtig succesvol terug naar Nederland gebracht. Sindsdien knaagt en graaft ie hier weer uitbundig. Soms iets te enthousiast.. Verslaggever Sander Nieuwenhuijsen spreek...
Focus: nieuwe afleveringen, nieuwe naam & natuurlijk het NPO Luister Podcast Event!
April 26, 2023 15:00 - 1 minute - 1.98 MBBinnenkort bieden we weer wekelijks de beste wetenschapsverhalen, aansluitend en aanvullend op het gelijknamige NPO2-programma: Focus. Verslaggevers van de NTR-wetenschapsredactie gaan het veld en de laboratoria in om verslag te doen van het onderzoek in de praktijk. In de studio ontvang Lara Billie Rense wetenschappers voor een verdiepend gesprek over hun vakgebied. Op zondag 14 mei is de derde editie van het NPO Luister Podcastevent in TivoliVredenburg in Utrecht. Focus is er ook, we ga...
#8 - De ruimte in beeld (S05)
January 12, 2023 03:25 - 31 minutes - 42.8 MBRuimte-onderzoek brengt nieuwe stukjes informatie. We weten steeds meer van wat er zich boven ons afspeelt. Maar wat kunnen wij als mensen daarmee? Hoe verandert deze wetenschappelijke kennis onze blik op de ruimte, en ook: hoe beïnvloedt het ons beeld van de mensheid? In deze uitzending van atlas hoor je gezaghebbend astronoom Ewine van Dishoeck.
#6 - Space Race (S05)
January 05, 2023 06:00 - 34 minutes - 46.7 MBDe sterrenkunde heeft veel te danken aan de Koude Oorlog. In deze aflevering van Atlas neemt wetenschapshistoricus David Baneke je mee in de spacerace van de Koude Oorlog tot aan de space kolonisten van nu.
#7 - Het staat in de sterren geschreven (S05)
December 29, 2022 06:00 - 35 minutes - 48.1 MBOp een heldere avond is hij op een paar plekjes in Nederland nog te zien aan de hemel. Die prachtige witte sterrenband, de Melkweg. Maar hoe is de Melkweg eigenlijk ontstaan? Melkweg-archeoloog Else Starkenburg neemt ons mee op een kosmische ontdekkingsreis. Ze is in haar nopjes met het nieuwe instrument WEAVE. Hoe verandert dit nieuwste staaltje sterrenkundige techniek ons wereldbeeld? Amateur astronoom Esther Hanko geeft tips over hoe je het meeste kans maakt om die prachtige Melkweg zelf t...
#5 - Buitenaards leven (S05)
December 22, 2022 09:30 - 41 minutes - 56.4 MBBestaat er leven buiten onze planeet? Het is een terugkerende vraag bij het kampvuur of in het café: Zijn er ergens in het melkwegstelsel wezens die net zo hard naar ons zoeken als wij naar hen? In het café, boeken en films blijven antwoorden meestal ergens steken tussen hoop en vrees, maar in deze aflevering van Atlas, met planeetonderzoeker Bert Vermeersen, komen we dichtbij bewijs.
#4 - Rommel in de ruimte (S05)
December 15, 2022 06:00 - 41 minutes - 56.9 MBNa de oceanen is ook de ruimte niet langer veilig voor menselijk afval. Oude raketonderdelen en vooral afgedankte, kapotte satellieten zwerven met een gigantische snelheid rond onze aarde. Dat levert niet alleen een boel rommel op, maar ook gevaar. Een botsing met ruimtepuin kan actieve satellieten beschadigen, of zelfs uitschakelen. Ruimteafval, een kosmische ramp in wording of een oplosbaar probleem?
#3 - Vingerafdruk van leven (S05)
December 01, 2022 06:00 - 33 minutes - 45.5 MBHeel veel signalen vanuit de ruimte kunnen we op aarde opvangen. Maar welke boodschappen slingeren we zelf eigenlijk de ruimte in? Door te kijken naar wat er vanuit de ruimte op te vangen is van de aarde, maken planeetonderzoeker Daphne Stam en sterrenkundige Willeke Mulder een vingerafdruk van het leven op aarde. Ook horen we waar de mysterieuze peryton straling vandaan komt… Heb je vragen of wil je reageren op de aflevering? Mail dan naar: [email protected] Presentatie: Petra Grijzen. R...