FactGurus | BNR artwork

FactGurus | BNR

158 episodes - Dutch - Latest episode: 7 days ago -

Uitspraken, beloftes en voorspellingen vliegen je om de oren. In de FactGurus-podcast gaan we op zoek naar aantoonbare feiten achter een uitspraak met als doel de vraag "klopt dit wel?" te beantwoorden. Host: Frank Leeman.

News bnr factgurus
Homepage Apple Podcasts Google Podcasts Overcast Castro Pocket Casts RSS feed

Episodes

Verplichte kilometerregistratie; irritant, en ook vervuilend?

July 09, 2024 15:55 - 6 minutes - 5.96 MB

Vorige week was Jacco Vonhof, voorzitter van MKB Nederland, te gast bij de Ochtendspits. De aanleiding was de nieuwe verplichting voor bedrijven met meer dan 100 werknemers om alle werkgerelateerde kilometers te registreren. Vonhof uitte zijn irritatie over deze extra administratieve last en chargeerde dat het bijhouden van deze kilometers meer CO2 zou uitstoten dan het zou besparen. Hoeveel CO2 stoot een datacenter eigenlijk uit om deze informatie op te slaan? Komt de eventuele besparing ...

Meteorosensitiviteit, bestaat dat überhaupt wel?

June 27, 2024 20:37 - 7 minutes - 6.45 MB

Overstroming op Vliegveld Mallorca Op 11 juni veroorzaakte een zware regenbui een overstroming op het vliegveld van Mallorca, wat leidde tot een tijdelijke stillegging van het vliegverkeer. Er vielen 35 liter per vierkante meter per uur, wat volgens het KNMI een flinke hoosbui kan worden genoemd. Maar het onderlopen van de duty free shops in de terminal, en enorme waterpartijen op het platform werd door iets anders veroorzaakt. Meteorosensitiviteit: bestaat dat uberhaupt? Meteorosensit...

Chatberichten in de Rechtbank: Hoe Betrouwbaar Zijn Ze?

June 18, 2024 10:56 - 7 minutes - 6.94 MB

Tijdens de rechtszitting van Ali B kwamen screenshots van chatgesprekken naar voren, wat op sociale media leidde tot reacties over de mogelijkheid van vervalsingen en de beperkte verificatie van dergelijke bewijzen. Verificatie van screenshots van chat conversaties was eerder al een onderwerp toen in Mei een vrouw werd veroordeeld die chatberichten had vervalst, en op deze wijze een dwaling in de rechtspraak veroorzaakte waarbij een onschuldige man werd veroordeeld. Hoe Makkelijk is het om...

Nee, een kerncentrale is niet kleiner dan een IKEA.

June 14, 2024 09:21 - 4 minutes - 3.86 MB

Wetenschapsjournalist Arnout Jaspers beweert dat het geen probleem zou moeten zijn om een plek te vinden voor kerncentrales in Nederland, omdat ze niet groter zijn dan een gemiddelde IKEA.  Feiten over de Grootte van Kerncentrales Uit een e-mail van Mark van Bourgoundien van de ANVS (Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming) blijkt echter dat Jaspers’ bewering niet klopt. Het ruimtebeslag van een kerncentrale varieert per type, maar over het algemeen zijn kerncentrales aan...

Zijn er meer natuurrampen? Of vooral meer data?

June 04, 2024 20:12 - 3 minutes - 3.4 MB

Er wordt vaak beweerd dat er een toename is van natuurrampen, zoals noodweer, overstromingen en bosbranden, en dat deze toename wordt toegeschreven aan klimaatverandering. Dit wordt genoemd in de context van stijgende verzekeringspremies en in nieuwsartikelen zoals bij Business AM en Nieuwsblad. Belangrijkste Database De belangrijkste bron voor data over natuurrampen is EM-DAT, de database van het Centre for Research on the Epidemiology of Disasters (CRED). Deze data wordt ook gebruikt d...

Maakt de EU 5 pagina's aan regelgeving per dag?

May 28, 2024 11:18 - 6 minutes - 5.9 MB

Er wordt veel geschreven over de regelgeving in Europa, zo beweerde Ingrid Thijssen van VNO-NCW begin dit jaar dat er elke dag vijf pagina’s aan nieuwe regelgeving bijkomt in de EU.  Dimiter Toshkov, universitair hoofddocent aan de Universiteit Leiden en expert in Europese integratie en beleid, legt uit dat de EU vrij transparant is en dat het eenvoudig is om het aantal gepubliceerde beleidsdocumenten op te zoeken. Hij voerde een analyse uit, waarbij hij keek naar recente cijfers van de af...

Een asiel opt-out voor Nederland is extreem onwaarschijnlijk.

May 21, 2024 08:13 - 5 minutes - 5.38 MB

De term "opt-out" is weer terug in het Nederlandse politieke discours, dankzij het hoofdlijnenakkoord. VVD-politicus en voormalig minister Henk Kamp benadrukte in een uitzending van OP1 het belang van een opt-out voor Nederland. Caroline van der Plas voegde hier in Buitenhof aan toe dat Nederland sterker moet optreden binnen de EU. Een opt-out, waarbij een lidstaat van de Europese Unie niet verplicht is zich aan een bepaalde afspraak te houden, is echter niet eenvoudig te verkrijgen. Ten t...

In het AD; 7 tips om (vrijwel geen) brandstof te besparen.

May 08, 2024 08:36 - 7 minutes - 6.48 MB

Vorige week publiceerde het AD 7 tips om brandstof te besparen. Volgens het AD moeten we onder andere vroeg tanken om door de koele lucht meer benzine te krijgen per liter, achter een vrachtwagen rijden, terwijl we schoenen met dunne zolen dragen. Aan het eind van de rit achteruit in de schaduw parkeren om verdamping van benzine te voorkomen, én we moeten onze auto goed schoonhouden. Hoeveel zin hebben deze tips?   See omnystudio.com/listener for privacy information.

Tank je bij kou meer benzine door het uitzettingscoëfficiënt?

May 08, 2024 08:36 - 7 minutes - 6.48 MB

Vorige week publiceerde het AD 7 tips om brandstof te besparen. Volgens het AD moeten we onder andere vroeg tanken om door de koele lucht meer benzine te krijgen per liter, achter een vrachtwagen rijden, terwijl we schoenen met dunne zolen dragen. Aan het eind van de rit achteruit in de schaduw parkeren om verdamping van benzine te voorkomen, én we moeten onze auto goed schoonhouden. Hoeveel zin hebben deze tips?   See omnystudio.com/listener for privacy information.

De huren in Amsterdam zijn niet het hoogste van Europa.

April 30, 2024 10:14 - 7 minutes - 6.97 MB

Amsterdam zou de duurste stad van Europa zijn met een (mediaan) huurprijs van 2275 euro. Maar ook andere Nederlandse steden als Rotterdam en Den Haag zouden de top van Europa aanvoeren. Dit concludeerde een onderzoek van verhuurplatform HousingAnywhere begin dit jaar. Het onderzoek legt de nadruk op gemeubileerde woningen met een tijdelijk karakter, wat niet representatief is voor de volledige huurmarkt voor bijvoorbeeld onbepaalde tijd. 61% van de huurprijzen in het onderzoek omvatten extra...

Het AD; 15% van de jongeren loopt gevaar bij cryptohandel, klopt dat?

April 17, 2024 08:44 - 3 minutes - 3.63 MB

Het Algemeen Dagblad (AD) bracht vorige week dinsdag een alarmerend artikel onder de titel "Waakhond waarschuwt jongeren voor cryptohandel; 15% komt in de problemen bij waardedaling." Het artikel belichtte de groeiende trend onder jongeren om te handelen in cryptocurrencies en de mogelijke risico's die daarmee gepaard gaan. De waarschuwing kwam voort uit recente bevindingen van de Autoriteit Financiële Markten (AFM), die twee rapporten had gepubliceerd. Eén rapport behandelde het fenomeen ...

Stelen hackers je gezicht of vingerafdruk ongemerkt uit je smartphone?

April 11, 2024 07:33 - 5 minutes - 4.68 MB

Afgelopen weekend publiceerde De Telegraaf een alarmerend artikel met de titel 'Hackers kopiëren je gezicht en plunderen je bankrekening', waarin wordt gewaarschuwd voor een nieuwe vorm van cybercriminaliteit. Volgens het artikel hebben cybercriminelen een verontrustende methode ontwikkeld om geld te stelen door gezichten van telefoongebruikers te kopiëren en zo toegang te krijgen tot hun bankrekeningen. De beweringen in het artikel zijn gebaseerd op een onderzoek van onderzoeksbedrijf Gro...

2% Inflatie: Het Toevallige Goudlokje van de Economie?

March 26, 2024 08:56 - 5 minutes - 5.34 MB

Inflatie is de laatste tijd veel in het nieuws geweest, altijd in de context dat de inflatie te hoog is. Van eieren tot huurprijzen, alles stijgt, en wanneer iemand het over inflatie heeft, is lager altijd beter. Zoals velen weten, heeft de Federal Reserve, de centrale bank van de Verenigde Staten, sinds 2012 een officieel streefcijfer van 2% voor inflatie. Waar komt dit getal eigenlijk vandaan, en hoe goed onderbouwd is dit cijfer eigenlijk? Wat hebben een ziekenhuisbezoek en een kerstreces...

Maakt AI korte metten met gender neutraliteit?

February 27, 2024 09:48 - 4 minutes - 4.55 MB

Op Wynia's Week wordt aandacht besteed aan een artikel van Arnout Jaspers over een recent onderzoek waarbij een neuraal netwerk op basis van MRI-scans in 90% van de gevallen kon bepalen of hersenen van mannen of vrouwen waren. Jaspers koppelt dit aan de gender discussie die vaak de ‘woke agenda’ wordt genoemd. Wat zegt het onderzoek, bewijst het de cruciale rol van geslacht als een biologische onderscheidende factor bij de organisatie van de hersenen?   See omnystudio.com/listener for pri...

De asiel-kletskoek van minister Yesilgöz

February 20, 2024 09:26 - 8 minutes - 7.84 MB

VVD leider en demissionair minister van Justitie&Veiligheid, Dilan Yesilgöz, beweerde tijdens de aanloop naar de verkiezingen  in 2023 dat het probleem van nareis-op-nareis in asielzaken schier oneindig lijkt. De specifieke uitspraak luidde: "Nareis op nareis op nareis, en zo gaat dat maar door" Eerdere conclusies van fact checks, waaronder een BNR fact check, wezen op overdrijving, maar met enige terughoudendheid vanwege ontbrekende harde cijfers. Gesprekken met experts, waaronder Martijn...

Zit de gemiddelde gedetineerde minder dan drie maanden?

February 13, 2024 09:21 - 4 minutes - 3.74 MB

In het debat over de begroting van justitie en veiligheid op 7 februari beweerde D66-kamerlid Joost Sneller dat 50% van de gedetineerden in Nederland minder dan een maand vastzit. Hij noemde zelfs 75% korter dan drie maanden.    Het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) houdt dergelijke gegevens bij. Om een context te geven, in 2021 zaten bijna 30.000 mensen vast, en in de afgelopen 15 jaar is het aantal gedetineerden gedaald van 48.000 in 2007 naar het huidige niveau. De dienst justi...

Gaat het stiekem eigenlijk heel goed met Noordpool-ijs?

February 06, 2024 08:41 - 4 minutes - 4.04 MB

Al een tijd circuleert op sociale media een bericht dat beweert dat het ijs op de Noordpool stiekem 'heel goed' gaat, met als onderbouwing een grafiek die een toename van het Arctische zee-ijs suggereert. Om de (ijskoude)feiten te achterhalen, hebben we gesproken met Maarten Loonen, een gerenommeerde poolbioloog verbonden aan het Arctisch Centrum van de Rijksuniversiteit Groningen. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Lezen WiFi stations op vliegvelden met je mee?

January 30, 2024 09:51 - 6 minutes - 5.72 MB

Een 18-jarige Engelse student ging in 2022 met een groep vrienden op vakantie en stuurde als grap via Snapchat naar zijn reisgenoten dat hij van de Taliban was en hun vliegtuig ging opblazen. Een uur later, tijdens de vlucht, zag hij vanuit zijn raampje twee straaljagers naast het vliegtuig hangen en zat na de landing twee dagen in verhoor. Na een slopend juridisch traject van anderhalf jaar is hij vorige week vrijgesproken van verdere vervolging. De vrijspraak bracht het onderwerp opnieuw...

Factcheck; stoten ziekenhuizen evenveel CO2 uit als Tata Steel?

January 23, 2024 11:34 - 5 minutes - 5.19 MB

Deze bewering, afkomstig uit een artikel in het Parool van januari dit jaar, en eerder al te lezen in het AD, en bij BNR. De ziekenhuiscijfers in de berichtgeving zijn gebaseerd op een rapport van het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu). Voor de emissiecijfers van Tata Steel verwijst RTL Nieuws naar milieuclub Urgenda, die op hun beurt gebruikmaakt van de cijfers van de Nederlandse Emissie Autoriteit (NEA) als bron. De NEA rapporteert een jaarlijkse CO2-uitstoot van 11,6 m...

Elektrische auto's milieuvriendelijk na 90.000 km, of toch eerder?

January 09, 2024 08:39 - 5 minutes - 5.5 MB

Een recent Duits onderzoek uitgevoerd door de Verein Deutscher Ingenieure (VDI), de grootste ingenieursvereniging in West-Europa, concludeert dat het omslagpunt waarop elektrische auto's minder CO2 uitstoten dan traditionele auto's met een verbrandingsmotor pas wordt bereikt na het afleggen van 90.000 kilometer. De bevindingen van dit onderzoek, dat recentelijk in Dagblad van het Noorden te vinden was onder de kop "Stekkerauto pas na 90.000 kilometer echt groen", hebben geleid tot een disc...

Vernieuwde snacks: Gezonder of 'Healthwashing' met de Nutri-Score?

December 12, 2023 10:58 - 6 minutes - 6.16 MB

In grofweg vergelijkbare artikelen op Linda.nl en het AD werd geschreven over de vernieuwde Dorito's. Deze snack heeft nu een groengekleurde Nutri-Score met de letter 'B'. Dit dankzij een verlaging van 25% van het zoutgehalte. De artikelen benadrukken dat chips met Nutri-Score 'B' als gezonder worden mogen beschouwd vanwege deze verandering. Maar hoe gezond is gezonder eigelijk? Met de jaarwisseling op komst is het extra relevant om even stil te staan bij de Nutri-Score die vanaf 1 januari 2...

Het onbepaalde einde van het huurcontract voor bepaalde tijd.

December 06, 2023 11:28 - 6 minutes - 5.78 MB

Dat tech water gebruikt is geen nieuws. Maar toch was het nieuws de afgelopen weken dat ChatGPT water nodig had om de taalmodellen van het systeem te trainen. Hoe verhoudt 700.000 liter zich tot andere gebruikers? En hoe ziet het onderzoek eruit?   Het einde van het huurcontract voor bepaalde tijd is in aantocht. Op internet en in de media zijn echter meerdere data te vinden wanneer de inwerkingtreding van deze wet is. Wat is de correcte datum? See omnystudio.com/listener for privacy in...

Blue Zones; hoe ouder, hoe frauder.

November 28, 2023 08:04 - 6 minutes - 5.74 MB

Onderzoekers hebben zich al lange tijd laten fascineren door de levensduur van bewoners van Okinawa, een klein Japans eiland, ook onderwerp van het boek de Ikigai uit 2016. Hun hoge levensverwachting zou komen door een dieet rijk aan groenten, een actieve levensstijl en een gevoel van doelgerichtheid. Echter suggereert een recente studie van de universiteit van Oxford dat onnauwkeurigheden bij het schatten van de leeftijden van oudere personen wellicht de werkelijke reden zijn achter de geme...

Ligt de bouw stil door stikstof?

October 31, 2023 15:22 - 5 minutes - 4.65 MB

Bij het college tour lijsttrekkersdebat bracht Frans Timmermans het probleem van stagnerende bouwprojecten door stikstofbeperkingen ter sprake. Tijdens het debat werd hij gecorrigeerd door Caroline van der Plas, die zei: "Dat klopt niet." Jan Rouwendal, hoogleraar vastgoedeconomie aan de VU, heeft onderzoek uitgevoerd naar de CBS-cijfers in relatie tot momenten waarop rechtspraak invloed kan hebben gehad op bouwvergunningen. Met hem kijken we of de uitspraak van Timmermans ondersteund wordt ...

Fake news op de voorpagina van het Parool, en; zijn 80% van de supermarktproducten ongezond?

October 24, 2023 16:45 - 7 minutes - 6.61 MB

Er was veel ophef over de berichtgeving rondom het al-Ahli Arab ziekenhuis. Drie publicaties, waaronder de New York Times en Het Parool, plaatsten misleidende foto's van een ander gebied in Gaza en suggereerden dat het ziekenhuis was gebombardeerd. Een Spaanse krant ging zelfs nog een stap verder. Ook in deze factgurus; zijn 80% van de producten in de supermarkt ongezond? Hoe ziet dit onderzoek eruit en wat betekent ongezond?  **In het onderwerp over de supermarktproducten wordt expert A...

De Europese Commissie verspreidde fake news, en; Israëls invloed op kraanwater overdreven?

October 17, 2023 07:08 - 6 minutes - 6.35 MB

Afgelopen week veel berichtgeving over de drinkwatertoevoer naar Gaza, die door Israël is of was afgesloten. Zondag meldde de NOS nog dat "ondanks dat Israël de watertoevoer weer zou hebben hervat, er nog steeds geen water uit de kraan komt in Gaza". Drinkwater in Gaza komt uit drie bronnen: ontziltingsinstallaties, grondwater en import via Israël. Welk deel van de totale toevoer heeft Israel actieve controle over? In een artikel van Danny Mekić beschrijft hij hoe de Europese Commissie man...

Hoe beroerd scoort onze gezondheidszorg op ranglijsten?

October 05, 2023 11:40 - 6 minutes - 5.8 MB

Fleur Agema klaagde tijdens het Tweede Kamerdebat op 26 september over de erbarmelijke zorg in Nederland. Maar hoe beroerd scoren we eigenlijk op wereldwijde ranglijsten? Bij WNL op zondag werd gepraat over de veranderingen die Elon Musk doorvoerde in de manier waarop gebruikers hun content te zien krijgen, nadat hij Twitter overnam. Na zijn aantreden werd de nieuws feed namelijk op algoritmische wijze samengesteld. Maar was dit echt een techniek die Elon als eerste introduceerde op het so...

Zijn snelweg blokkades legaal volgens het Europees Hof?

September 27, 2023 08:45 - 6 minutes - 6.24 MB

De afgelopen week heeft Extinction Rebellion voor de 17e opeenvolgende dag wegen geblokkeerd als onderdeel van hun protest tegen financiële steun aan fossiele brandstoffen door de overheid. Dit omvat alle financiële regelingen die het gebruik van fossiele brandstoffen goedkoper maken. Eerder dit jaar en vorig jaar hebben ze al meerdere keren de snelweg bij Den Haag geblokkeerd, wat leidde tot honderden arrestaties, waarvan het merendeel snel weer werd vrijgelaten. Tijdens een uitzending va...

Eén vluchteling toelaten leidt tot oneindig nareizen aldus de VVD. Klopt dat?

September 12, 2023 08:10 - 7 minutes - 7.25 MB

Met de Tweede Kamerverkiezingen slechts elf weken verwijderd, heeft de VVD haar partijprogramma gepresenteerd, waarin migratie een belangrijk thema is. Volgens de nieuwe VVD-lijsttrekker, Dilan Yeşilgöz, is er nog steeds geen grip op migratie. Bij Goeiemorgen Nederland op WNL geeft ze een voorbeeld van een kettingreactie van familiehereniging die volgt op asielverlening; "Je komt hiernaartoe, je krijgt asiel. Dan zeg je: ik heb een gezin en die mogen ook komen. Die komen. Vervolgens zit daa...

El Niño komt niet vaker voor, ondanks beweringen van de NOS.

September 06, 2023 06:00 - 5 minutes - 4.84 MB

Een artikel dat iets meer dan een week geleden bij de NOS verscheen, met als titel "Indonesische sawa's drogen uit" bericht over de uitdagingen waarmee de rijstvelden (sawa's) in Indonesië momenteel te maken hebben vanwege aanhoudende droogte, en de daardoor tegenvallende oogstopbrengsten. Het artikel wijst voornamelijk naar het klimatologische fenomeen El Niño als de belangrijkste boosdoener achter deze situatie. De NOS rapporteert dat El Niño tegenwoordig vaker voorkomt, wat wordt toegesch...

Zijn 20x meer huishoudens afhankelijk van de voedselbank dan in 2008?

August 31, 2023 07:57 - 6 minutes - 5.71 MB

In deze FactGurus een viertal beweringen die de rondte deden op X deze week. Is vuurwapengeweld de belangrijkste doodsoorzaak onder kinderen in de VS, zelfs meer dan verkeersongevallen? Heeft de politie in San Francisco de strijd tegen criminaliteit opgegeven? Draagt slechts 0,5% van de fietsers een helm? Is het aantal huishoudens dat afhankelijk is van voedselbanken met een factor 20 toegenomen sinds 2008? Allemaal beweringen met meer dan 100.000 views, aantallen waar een krant in N...

Betaalt een verhuurder 0% belasting zoals FNV beweert?

August 22, 2023 12:05 - 7 minutes - 7.04 MB

Vakbond FNV plaatste een bericht op social media, waaronder LinkedIn, waarin ze via een afbeelding beweren dat lonen met 50% belast zijn, terwijl een verhuurder 0% hoeft te betalen, en vragen aan de social media gebruiker hoe eerlijk zij dit vinden De bewering heeft betrekking op box 3 rondom de vermogensrendementsheffing, een veelbewogen belastingwet -- hoe kloppend is de bewering van de grootste vakbond van Nederland? See omnystudio.com/listener for privacy information.

Gekrompen spoor door urine?

August 16, 2023 09:32 - 5 minutes - 5.13 MB

Anderhalve week geleden verscheen er in verschillende media, waaronder RTL en NOS, een bericht over werkzaamheden aan een treinstation in de Willemsspoortunnel tussen Rotterdam Centraal en Rotterdam Zuid. De Telegraaf en RTL gebruikten opvallende koppen zoals "Station Blaak dicht om werkzaamheden, spoor gekrompen door urine". Hoewel deze kop nieuwsgierigheid wekt over het krimpen van spoorstaven door urine, bleek later in het artikel dat het ging om de dwarsliggers onder het spoor die zouden...

Het brandgevaar van de elektrische auto is overdreven.

August 08, 2023 16:59 - 7 minutes - 6.98 MB

De elektrische auto had het de afgelopen paar weken zwaar te verduren in de media. 'Meer branden door elektrische auto's'. 'Elektrische auto's zijn brandgevaarlijk'. Er was zelfs een oproep om andere regels te treffen voor het vervoer van elektrische auto's over zee. Inmiddels rijden er wereldwijd 20 miljoen elektrische auto's rond. Wat zeggen de cijfers? Van alle autobranden per jaar, welk aandeel heeft de EV (electric vehicle)? En hoeveel warmer wordt een EV-brand eigenlijk? Daarnaast ...

Klopt Caroline’s bewering over een nadelige concurrentiepositie door een kever?

August 01, 2023 20:22 - 4 minutes - 4.38 MB

Afgelopen week meldde de NOS dat Nederlandse Fruit Telers, van Appels in dit geval, last hebben van de appelbloesemkever. Die kever beschadigt de bloesem van een appelboom zodanig dat die bomen later in het jaar geen vruchten kunnen maken, en zo geen fruitoogst meer leveren. Er zijn middelen beschikbaar tegen deze kever, echter in Nederland zijn die momenteel niet toegestaan. In reactie op dat bericht werd door Caroline van der Plas op X (voorheen Twitter) gezegd: "en dan gaan we appels impo...

Stijgt sterftekans bij operaties door jarige arts?

July 20, 2023 02:49 - 7 minutes - 7.29 MB

In de factgurus van deze week; California Exit Tax Volgens artikelen en tiktok filmpjes kunnen inwoners van Californië binnenkort  een naheffing krijgen wanneer ze de staat uitverhuizen. De filmpjes claimen dat mensen de levensonderhoud kosten in Californië niet meer kunnen betalen, gedwongen wegverhuizen, en dan als ultieme nabrander een naheffing kunnen krijgen. Wat is deze 'exit tax' precies? Ford's EV-tak De directeur communicatie van Ford USA, Mike Levine, schrijft in een persberich...

Overweegt 1 miljoen Nederlanders een non-binair gender?

July 11, 2023 15:24 - 7 minutes - 6.83 MB

'Bijna één miljoen Nederlanders overweegt non-binaire geslachtsregistratie via gemeentehuis' is de titel van het onderzoek gepubliceerd door de Rutgers stichting. Het grote aantal van bijna één miljoen Nederlanders dat dit zou overwegen zorgde voor veel ophef online, en daardoor ook scepsis over het onderzoek zelf. Het onderzoek, uitgevoerd door I&O Research, op basis van een panel van 12.000 respondenten uit de database van I&O betrof een korte vragenlijst van 5 vragen. De uitkomsten zi...

Biden noemde Xi Jinping een dictator – is Xi een dictator?

June 28, 2023 04:19 - 7 minutes - 6.85 MB

President Joe Biden noemde vorige week tijdens een fundraiser in de staat California de leider van China, Xi Jin Ping, een dictator. Wereldwijd was hier veel ophef over. Maar een opvallende reactie was die van de premier van Nieuw-Zeeland, Chris Hipkins. Deze reageerde tijdens een impromptu pers moment door te zeggen dat Biden's uitspraak niet klopt, omdat welke vorm van overheid china heeft, aan het chinese volk is om daar wat van te vinden. Hierop vraagt een journalist hem of het volk in C...

Is 0,00000001% PFAS in een liter water een luxeprobleem?

June 20, 2023 08:21 - 7 minutes - 6.88 MB

In een recent opinieartikel in het magazine EW deelt Simon Rozendaal, een bekende wetenschapsjournalist, zijn kijk op PFAS. Deze schadelijke stoffen hebben de laatste tijd veel aandacht gekregen, met onder andere een reportage op Zembla over de vervuiling veroorzaakt door de Chemours-fabriek in Dordrecht. Rozendaal werpt een nieuw licht op de PFAS-kwestie door het als een luxeprobleem te bestempelen. Hij vergelijkt PFAS met andere giftige stoffen en verbaast zich over de onvoorstelbaar kle...

Nemen bosbranden nou wel of niet toe?

June 13, 2023 07:15 - 6 minutes - 6.36 MB

Door de branden in Canada waren bosbranden vorige week veelvuldig in het nieuws. Regelmatig vergezeld van het nieuws dat bosbranden toenemen door klimaatverandering. Op Twitter echter circuleert een grafiek waar op te zien zou zijn dat natuurbranden juist al jaren afnemen. De grafiek is van NASA, is ook daadwerkelijk te vinden op hun site, en daarom moeilijk te negeren. Hoe zit het? Waarom lezen we over een toename van bosbranden als NASA juist constateert dat er minder vierkante kilometers ...

Amerikaanse fact check websites vertellen ook niet altijd het volledige verhaal.

June 08, 2023 07:16 - 6 minutes - 6.13 MB

Wanneer je de factchecks op de websites van factcheck.org of politifact bekijkt met betrekking tot de aankondiging van Ron DeSantis als presidentskandidaat voor de Verenigde Staten, zou je haast kunnen denken dat DeSantis op hetzelfde niveau staat als Trump wat betreft het verzinnen van feiten. Totdat we goed naar de materie kijken met alle relevante context, dan zien we dat het eindoordeel van de Amerikaanse fact-check websites ook niet altijd het volledige verhaal vertellen. See omnystudi...

Nee, boeren plegen niet steeds vaker zelfmoord.

May 31, 2023 06:00 - 7 minutes - 6.5 MB

De laatste maanden zijn er twee beweringen rondom zelfdoding onder boeren, die regelmatig opduiken in zowel de reguliere media als op social media. De eerste bewering stelt dat het aantal zelfmoorden onder boeren gestaag toeneemt. De tweede bewering beweert dat boeren de beroepsgroep zijn met het hoogste zelfmoordcijfer. Vaak wordt hieraan toegevoegd dat dit komt door de steeds strengere regelgeving waarmee boeren tegenwoordig geconfronteerd worden. De Telegraaf heeft hier vorige week over g...

Dragen we een kledingstuk voordat we het weggooien slechts 3 keer?

May 23, 2023 11:46 - 6 minutes - 5.84 MB

Tijdens de ochtendshow 'Goedemorgen Nederland' op WNL introduceerde oud-commandant der Strijdkrachten Tom Middendorp zich vorige week als klimaatadmiraal. Hij beweerde dat een gemiddeld kledingstuk slechts drie keer gedragen wordt. Hoewel het algemeen bekend is dat we onze kleding minder vaak dragen dan verwacht, zijn er vragen gerezen over de herkomst van deze cijfers en de gebruikte methodologie. Worden deze getallen bijvoorbeeld gebaseerd op kleding die we zelf hebben gekocht, inclusief...

Wordt uw huis gevorderd bij betalingsachterstand?

May 16, 2023 07:00 - 6 minutes - 5.88 MB

Op 3 mei was er een belastingdeskundige te gast bij Omroep Ongehoord Nederland. Volgens deze deskundige bestaat de mogelijkheid dat in de toekomst huizen worden geconfisqueerd om immigranten te huisvesten wanneer de eigenaren betalingsachterstanden hebben bij de belastingdienst. Ongehoord Nederland beweert dat de vorig jaar via noodwet geactiveerde 'wet verplaatsing bevolking' hiervoor een oplossing biedt. Dit is een bewering die ook al een paar maanden regelmatig boven komt drijven op socia...

Laat aanvalswapen HIMARS zich zo makkelijk dwarsbomen?

May 12, 2023 08:07 - 6 minutes - 5.84 MB

Vorige week publiceerde CNN een artikel, op basis van 5 anonieme bronnen, waarin werd vermeld dat de effectiviteit van de HIMARS-raketsystemen in Oekraïne afneemt als gevolg van Russische inmenging door het verstoren en blokkeren van GPS-signalen. Opmerkelijk, omdat het 'High Mobility Artillery Rocket System' moderne geavanceerde systemen zijn, met een prijskaartje van ongeveer vijf miljoen dollar per systeem. GPS-jamming is een goedkope en oude techniek die zelfs tijdens de eerste Golfoorlo...

Waar haalt Johan Vollenbroek die 25 procent vandaan?

May 02, 2023 07:38 - 7 minutes - 6.81 MB

Stikstof niet de hoofdoorzaak van stilliggen bouw? Arnout Jaspers, de auteur van het boek 'De Stikstof Fuik', en Johan Vollenbroek, een milieuactivist en voorzitter van ‘Mobilization for the Environment’, namen deel aan een debat bij WNL op Zondag. In zijn boek betoogt Jaspers dat er geen stikstofcrisis is, terwijl Vollenbroek van mening is dat er wel een crisis is. Tijdens het debat bracht Vollenbroek naar voren dat slechts 25% van alle vastgelopen bouwprojecten te wijten is aan stikstof, m...

Wordt zeewier als methaan-uitstoot oplossing tegengehouden?

April 25, 2023 10:49 - 6 minutes - 5.85 MB

In het debat landbouw en visserijraad haalt Caroline van der Plas zeewier aan als mogelijke oplossing voor de uitstoot van methaan in de veehouderij. Over zeewier is bekend dat het een methaan remmende werking kan hebben. Volgens haar is het zelfs een uitstekend middel om methaan emissie terug te dringen in de veehouderij. Daarnaast noemt zij het vreemd dat voor haar gevoel in elke sector innovatie wordt gestimuleerd behalve in de boerensector.  Wat is de status van het onderzoek naar zeew...

Kan chatGPT aan Captcha bewijzen geen robot te zijn?

April 18, 2023 07:25 - 7 minutes - 6.9 MB

Was Biden in de war? Veel kritiek voor president Joe Biden, die afgelopen week over het eten van ijsjes zou zijn begonnen in plaats van te reageren op de school shooting in Nashville Tennessee. Volgens critici is dit het zoveelste bewijs dat hij de weg kwijt is. Maar wat is de volledige context van zijn slecht getimede liefdesverklaring aan ijsjes? AI omzeilt captcha ChatGPT kreeg de afgelopen week wereldwijd extra aandacht in diverse tech-rubrieken omdat het system er in geslaagd zou zi...

Leidde het beledigen van Macron via Facebook tot een arrestatie en boete?

April 05, 2023 08:30 - 6 minutes - 5.64 MB

In VN magazine staat een interview met Johan Vollenbroek, bekend van het succesvol aanvechten van het Programma Aanpak Stikstof. Hij beweert dat Nederland met zijn koopkracht mais uit de markt haalt om de veestapel mee te voeren, wat eigenlijk bestemd was voor mensen in de Sahel of Pakistan. Volgens hem is een sprekend voorbeeld hiervan dat het eerste schip met maïs onder de graandeal in de Oekraïne-oorlog niet naar een hongerland in Afrika ging, maar naar Nederland.  Ook in deze FactGurus...

Vangt Nederland onevenredig veel asielzoekers op?

March 29, 2023 05:00 - 8 minutes - 7.69 MB

"Nederland vangt onevenredig veel asielzoekers op" sprak Caroline van der Plas bij WNL Op Zondag. Ook te gast bij dat programma was Europa correspondent Stefan de Vries, die haar onderbrak door te zeggen dat Nederland juist ergens onder het gemiddelde zit. Maar wat zeggen de cijfers, waar staat Nederland ten opzichte van de andere Europese landen en hoe berekent men evenredigheid? Daarnaast in deze Fact Gurus; e-fuels. Wat kost een liter? Hoeveel verlies treedt er op als je alles meereke...

Twitter Mentions

@teletekst 1 Episode
@lientje1967 1 Episode
@bnr 1 Episode
@ridderjeroen 1 Episode
@oakentersagain 1 Episode
@jpeterburger 1 Episode
@op1npo 1 Episode
@markthomasiw 1 Episode
@tvangroningen 1 Episode
@claudiadebreij 1 Episode
@enithka 1 Episode