Shoh diu Abbyr Shen Reesht as by vie lhiam shiuish y oltaghey. Lhig dooin goaill toshiaght lesh Shiaght Laa, as yn chied episode ayns straih noa va ry chlashtyn Jerdein shoh chaie.

SHIAGHT LAA

Agh lhig dooin goll back beggan nish, er y fa dy row sharmaneys scanshoil er ny chummal vees jannoo ard eailley jeh cultoor Vannin as er-lheh jeh'n Ghaelg, myr shoh, ga dy vel eh cheumooie jeh ny shiaght laa ta cur yn ennym da'n chlaare shoh, er yn oyr dy vel shoh yn chied chlaare 'sy straih as nagh row caa dooin cheet er shoh roish nish, er-lhiam dy vel shen mie dy liooar.

Moylley as soylley dauesyn ooilley hooar aundyryn mleeaney –: Evie Roberts, Ellis Pierce, Scott Brown, Resa Brown, Cor Scoill Phurt le Moirrey, Ynsee Gaelg, Frank Kelly,Mian Watterson.

BILL CASSIDY – COLOAYRTYS

Myr shoh, moylley as soylley da Steve Kayll.

Va shin loayrt mychione yn sliennoo Kayll, as va shin smooinaghtyn nagh vel Kayll er mayrn myr sliennoo 'syn Ellan, agh dimraa Steve dy row kuse dy lughtyn-thie jeh'n ennym shen mygeayrt Leyrphoyl. Ta J J Kneen gra dy vel eh cheet veih Mac Cathail, mac jeh peiagh erbee as yn ennym Cathal er. Fo'n ard ayns Doolish va Keeill Homysh troggit sy vleih Hoght Cheead Jeig as Nuy as Daeed, ec bun jeh ny haink dy ve Raad ny Killagh Marina, va entreilys da'n traie liorish ny v'ad gra rish 'sy Vaarle myr Kayll's Slip, Shliawin Kayll, foddee.

Haink un lught-thie jeh'n ennym Kayll gys yn Ellan veih Nalbin mysh Shiaght Cheead Jeig as Queig-Jeig as Daeed, as va Mnr Kayll ny ghooinney mooar 'syn agglish Haasilagh. Haink sluight echey dy ve turneyryn as va fer jeu oltey yn Chiare as Feed, as ny yeih dy row ad gra yn Reejerey Arthur rish, v'ad gra rish dy mennick, Yn Reejerey Arthur y Guiy.

As nish gys yn Arrane Ashoonagh, as ren mee smooinaghtyn er shoh er yn oyr dy row eh goll er cloie ec y vann Laa Tinvaal. Ga dy vel ad reaghey son bannyn cochianglt rish sheshaghtyn caggee y Reeriaght Unnaneysit dy heet as dy chloie yn wheigoo laa Jerrey Souree, Shenn Eaill Eoin, my te – as mleeaney she'n Lhuingys Etlagh Reeoil v'ayn - t'eh orroo gynsaghey yn Arrane Ashoonagh dy chloie myr ayrn jeh'n sharmaneys ec bun Cronk Keeill Eoin. Va fockleyn yn Arrane Ashoonagh – hoght ronnaghyn ooilley cooidjagh – scruit ec W H Gill, as dy leah va chyndaays jeant jeu liorish J J Kneen.

Paart jeh ny meeryn 'sy Ghaelg va ry chlashtyn ayns Shiaght Laa – cheayll shin coraaghyn loayrt 'sy Ghaelg veih Cronk Keeill Eoin myr dhooraght y cheayrt s'jerree.

Shoh dooin nish ny meeryn 'sy Ghaelg va ry chlashtyn ayns Kiaull as Cooish fastyr Jeheiney eddyr 5pm as 6pm er Radio Vannin AM 1368. Shoh diu Daniel Quayle as ny cooishyn echey, agh gyn kiaull erbee.

KIAULL AS COOISH

Daniel Quayle, as eh chebbal claare vees goll er jannoo eddyr yn BBC as Radio Vannin, Kiaull as Cooish.

Ayns Goll as Gaccan va keayrtagh 'sy teyrlann marish Phil Gawne reesht, as she Owen Williams v'ayn. Ren eh lhaih magh meeryn ass lioar enmyssit 'Lioar-Lhaih Ghaelgagh' va chymsit as currit cooidjagh liorish yn Dr Chris (Custal) Lewin.

GOLL AS GACCAN

Owen Williams ayns Goll as Gaccan fastyr Jedoonee marish Phil Gawne.

'Sy chyndaays ain 'sy Ghaelg jeh Dracula liorish Bram Stoker ayns Claare ny Gael fastyr beg Jedoonee, va'n Olloo Van Helsing boirit mychione y churrym echey dy insh da Mina Harker nagh lhisagh ee ve jeh nyn goyrle 'sy traa ry heet, agh gyn insh jee yn oyr son shen. Agh t'eh jeeaghyn dy vel Mina cur enn er y doilleeid vees ayn as t'ee freayll ersooyl veih'n chaglym oc. Ny s'anmee t'ee goll ny mast'oc ayns gien feer vie vees cur cree ayndaue ooilley.

CLAARE NY GAEL

Ass Lioar laa Jonathan Harker : Hie shin ooilley dy lhie dy moghey. Ta Mina nish ny cadley gollrish paitçhey beg; red yindyssagh eh dy vel yn ablid cadlee tannaghtyn jee ayns mean y doilleeid agglagh eck. Booise da Jee er-e-hon, er-son y traa shen...

Shoh diu Abbyr Shen Reesht as by vie lhiam shiuish y oltaghey. Lhig dooin goaill toshiaght lesh Shiaght Laa, as yn chied episode ayns straih noa va ry chlashtyn Jerdein shoh chaie.

SHIAGHT LAA

Agh lhig dooin goll back beggan nish, er y fa dy row sharmaneys scanshoil er ny chummal vees jannoo ard eailley jeh cultoor Vannin as er-lheh jeh'n Ghaelg, myr shoh, ga dy vel eh cheumooie jeh ny shiaght laa ta cur yn ennym da'n chlaare shoh, er yn oyr dy vel shoh yn chied chlaare 'sy straih as nagh row caa dooin cheet er shoh roish nish, er-lhiam dy vel shen mie dy liooar.

Moylley as soylley dauesyn ooilley hooar aundyryn mleeaney –: Evie Roberts, Ellis Pierce, Scott Brown, Resa Brown, Cor Scoill Phurt le Moirrey, Ynsee Gaelg, Frank Kelly,Mian Watterson.

BILL CASSIDY – COLOAYRTYS

Myr shoh, moylley as soylley da Steve Kayll.

Va shin loayrt mychione yn sliennoo Kayll, as va shin smooinaghtyn nagh vel Kayll er mayrn myr sliennoo 'syn Ellan, agh dimraa Steve dy row kuse dy lughtyn-thie jeh'n ennym shen mygeayrt Leyrphoyl. Ta J J Kneen gra dy vel eh cheet veih Mac Cathail, mac jeh peiagh erbee as yn ennym Cathal er. Fo'n ard ayns Doolish va Keeill Homysh troggit sy vleih Hoght Cheead Jeig as Nuy as Daeed, ec bun jeh ny haink dy ve Raad ny Killagh Marina, va entreilys da'n traie liorish ny v'ad gra rish 'sy Vaarle myr Kayll's Slip, Shliawin Kayll, foddee.

Haink un lught-thie jeh'n ennym Kayll gys yn Ellan veih Nalbin mysh Shiaght Cheead Jeig as Queig-Jeig as Daeed, as va Mnr Kayll ny ghooinney mooar 'syn agglish Haasilagh. Haink sluight echey dy ve turneyryn as va fer jeu oltey yn Chiare as Feed, as ny yeih dy row ad gra yn Reejerey Arthur rish, v'ad gra rish dy mennick, Yn Reejerey Arthur y Guiy.

As nish gys yn Arrane Ashoonagh, as ren mee smooinaghtyn er shoh er yn oyr dy row eh goll er cloie ec y vann Laa Tinvaal. Ga dy vel ad reaghey son bannyn cochianglt rish sheshaghtyn caggee y Reeriaght Unnaneysit dy heet as dy chloie yn wheigoo laa Jerrey Souree, Shenn Eaill Eoin, my te – as mleeaney she'n Lhuingys Etlagh Reeoil v'ayn - t'eh orroo gynsaghey yn Arrane Ashoonagh dy chloie myr ayrn jeh'n sharmaneys ec bun Cronk Keeill Eoin. Va fockleyn yn Arrane Ashoonagh – hoght ronnaghyn ooilley cooidjagh – scruit ec W H Gill, as dy leah va chyndaays jeant jeu liorish J J Kneen.

Paart jeh ny meeryn 'sy Ghaelg va ry chlashtyn ayns Shiaght Laa – cheayll shin coraaghyn loayrt 'sy Ghaelg veih Cronk Keeill Eoin myr dhooraght y cheayrt s'jerree.

Shoh dooin nish ny meeryn 'sy Ghaelg va ry chlashtyn ayns Kiaull as Cooish fastyr Jeheiney eddyr 5pm as 6pm er Radio Vannin AM 1368. Shoh diu Daniel Quayle as ny cooishyn echey, agh gyn kiaull erbee.

KIAULL AS COOISH

Daniel Quayle, as eh chebbal claare vees goll er jannoo eddyr yn BBC as Radio Vannin, Kiaull as Cooish.

Ayns Goll as Gaccan va keayrtagh 'sy teyrlann marish Phil Gawne reesht, as she Owen Williams v'ayn. Ren eh lhaih magh meeryn ass lioar enmyssit 'Lioar-Lhaih Ghaelgagh' va chymsit as currit cooidjagh liorish yn Dr Chris (Custal) Lewin.

GOLL AS GACCAN

Owen Williams ayns Goll as Gaccan fastyr Jedoonee marish Phil Gawne.

'Sy chyndaays ain 'sy Ghaelg jeh Dracula liorish Bram Stoker ayns Claare ny Gael fastyr beg Jedoonee, va'n Olloo Van Helsing boirit mychione y churrym echey dy insh da Mina Harker nagh lhisagh ee ve jeh nyn goyrle 'sy traa ry heet, agh gyn insh jee yn oyr son shen. Agh t'eh jeeaghyn dy vel Mina cur enn er y doilleeid vees ayn as t'ee freayll ersooyl veih'n chaglym oc. Ny s'anmee t'ee goll ny mast'oc ayns gien feer vie vees cur cree ayndaue ooilley.

CLAARE NY GAEL

Ass Lioar laa Jonathan Harker : Hie shin ooilley dy lhie dy moghey. Ta Mina nish ny cadley gollrish paitçhey beg; red yindyssagh eh dy vel yn ablid cadlee tannaghtyn jee ayns mean y doilleeid agglagh eck. Booise da Jee er-e-hon, er-son y traa shen ec y chooid sloo foddee ee jarrood y boirey eck. Foddee dy jean y sampleyr j'eeish bentyn rhym 'nagh cheddin as ren e gennalys noght. Nee'm cur eab er. Oh! son saveen gyn dreamal.

6 Jerrey Souree, moghrey.—Yindys elley. Ren Mina doostey mee dy moghey, mychione y traa cheddin as jea, as vrie ee jeem dy chur-lesh y Fer-lhee Van Helsing. Smooinee mee dy row eh keayrt elley son hypnosis, as gyn feysht hie mee gys yn Olloo. V'eh jeeaghyn dy row eh jerkal rish eam jeh'n lheid shoh, er y fa hooar mee eh coamrit 'sy çhamyr echey. Va'n dorrys echey beggan foshlit, dy vod eh clashtyn fosley dorrys y hamyr ain. Haink eh er-y-çhooyl; choud's haink eh stiagh 'sy çhamyr, vrie eh jeh Mina row kied da ny fir elley çheet, neesht.

"Cha nel," dooyrt ee dy slane neu-chramp, "cha bee femoil eh. Foddee uss insh daue kiart cho mie. Shegin dou goll meriu er y jurnaa eu."

Va Van Helsing wheesh currit ass as va mish. Lurg farkaght rish shallid vrie eh:—

"Agh cre'n fa?"

"Shegin diu cur-lesh mee meriu. Ta mee ny sauçhey meriu, as bee shiuish ny sauçhey, neesht."

"Agh cre'n fa, my Ven-seyr Mina veen? Ta fys ayd dy vel yn sauçhys ayd y currym strimmey t'orrin. Ta shin goll stiagh ayns gaue, as t'ou uss, ny foddee dy bee uss, smoo foshlit roish na fer erbee jinyn er coontey—er coontey reddyn ren taghyrt—t'er ve ayn." Ren eh farkaght, as eh boirit lesh nearey.

Choud's dreggyr ee, hrog ee e mair as ren ee sheeyney magh ee er e baaish:—

"Ta fys aym er. Shen yn oyr shegin dou goll. Foddym insh diu nish, choud's ta'n ghrian girree; foddee nagh voddym reesht. Ta fys aym tra she aigney y Chount eh dy bee eh orrym goll. Ta fys aym my vees eh ginsh dou dy heet dy follit, dy bee eh orrym çheet trooid kialg; liorish cluge erbee dy volley—eer Jonathan." Honnick Yee y shilley hyndaa ee orrym choud's loayr ee, as my vees dy jarroo Ainle y Recortys ayn ta'n shilley shen recortit da'n onnor beayn eck. Cha dod mee agh clespey y laue eck. Cha dod mee loayrt; ro vooar va my ennaghtyn eer son relief trooid jeïr. Hie ee er:—

"Ta shiuish ny deiney dunnal as lajer. Ta shiu lajer ayns yn earroo jiu, er yn oyr dy vod shiu cur-y-lane fo shen yinnagh brishey sheese surranse-foddey dooinnoil fer er-lheh va eignit dy choadey ny lomarcan. Marish shen, foddee dy bee'm jeh shirveish, er yn oyr dy vod oo cur fo hypnosis mee as myr shoh ynsaghey shen nagh vel fys eer aympene er." Dooyrt yn Fer-lhee Van Helsing feer trome-chooishagh:—

"My Ven-seyr Mina, t'ou uss, myr dy kinjagh, feer chreeney. Nee uss çheet marin; as cooidjagh nee mayd shen ta shin goll roin dy chooilleeney." Tra v'eh er loayrt, hug traa liauyr dy hostid Mina cur orrym jeeaghyn urree. V'ee er duittym back er y chlooiesag eck reesht ny cadley; cha ren ee eer doostey tra va mee er hayrn seose y doallan as er lhiggey stiagh soilshey ny greiney ren baighey y çhamyr. Ren Van Helsing cowraghey dou dy heet marish dy kiune. Hie shin gys e hamyr, as çheusthie jeh minnid va'n Çhiarn Godalming, yn Fer-lhee Seward, as Mnr. Morris marin neesht. Dinsh eh dou ny va Mina er n'ghra, as hie eh er:—

"'Sy voghrey nee mayd faagail lesh Varna. T'eh orrin nish cur-rish red elley 'sy chooish: y Ven-seyr Mina. Oh, agh s'firrinagh ta'n annym eck. Jeeish she angaaish eh dy insh dooin wheesh as t'ee er n'ghra; agh s'kiart eh, as ta raaue dooin ayns traa. Cha nhegin da caa ve caillt ain, as ayns Varna shegin dooin ve aarloo dy aghtey y tullagh ta'n lhong shen çheet."

"Cre nee mayd dy jeeragh?" vrie Mnr. Morris dy giare. Ren yn Olloo leaystey roish my dreggyr eh:—

"Nee mayd ec y toshiaght goll er boayrd y lhong shen; eisht, tra ta shin er chur enn er y chishtey, nee mayd cur banglane y drine-drughaig er. Shoh nee mayd kiangley rish, son tra t'eh ayn cha nod veg çheet magh ass; myr shoh ec y chooid sloo ta'n far-chredjue dy ghra. As ayns far-chredjue shegin dooin treishteil ec y toshiaght; she credjue dooinney 'sy traa moghey, as ta'n fraue jeh ayns credjue foast. Eisht, tra ta'n caa ta shin shirrey çheet dooin, tra nagh vel peiagh erbee faggys dy akin, nee mayd fosley y kishtey, as—as bee ooilley dy mie."

"Cha jeanym fuirraghtyn er caa erbee," dooyrt Morris. "Tra hee'm y kishtey nee'm fosley eh as stroie y drogh-chretoor, ga dy beagh thousane deiney jeeaghyn er, as dy beign dy ve currit mow er-e-hon y nah hallid!" Chrie mee e laue gyn tort as hooar mee dy row ee co-chreoi rish meer staillin. Er-lhiam dy ren eh toiggal my hilley; ta mee treishteil dy ren eh.

"Ghuilley mie," dooyrt yn Fer-lhee Van Helsing. "Ghuilley dunnal. Slane dooinney ta Quincey. Dy bannee Jee eh er-e-hon. My phaitçhey, cred mee nagh jean fer erbee jin tuittym ergooyl ny farkaght ass aggle erbee. Cha nel mee agh gra shen foddee ve jeant ain—shen shegin dooin jannoo. Agh dy jarroo, dy jarroo cha nod mayd gra shen nee mayd. Foddee whilleen red taghyrt, as lhied ny caghlaaghyn aght as eiyrtys jeu nagh vod mayd derrey y tullagh hene cur coontey jeu. Bee wappinyn ain ooilley, ayns dy chooilley aght; as tra ta'n traa son y jerrey er jeet, cha bee yn eab ain failleil. Nish lhig dooin jiu cur doaie er ny cooishyn ain. Lhig da dy chooilley red ta bentyn da sleih elley as shynney lhien ad, as ta cur barrant orrin, ve jeant fondagh; son cha nod fer erbee jin gra cre, ny cuin, ny cre'n aght, vees yn jerrey. Er-my-hon hene, ta my chooishyn hene reaghit; as er yn oyr nagh vel veg elley aym dy yannoo, nee'm goll dy yannoo reaghyssyn son troailt. Bee ooilley ny tiggadyn as myr shoh aym son y jurnaa ain."

Cha row veg elley dy ghra, as ren shen scarrey. Nee'm nish reaghey ooilley ny cooishyn aym 'sy chruinney, as bee'm aarloo son cre erbee vees çheet....

Ny s'anmee.—T'eh ooilley jeant; ta'n çhymney aym jeant, as kione er dy slane. Ta Mina my vees ee tannaghtyn bio my ynrican eirey. Mannagh bee shen myr t'eh, eisht ec ny fir elley t'er ve cho mie dooin bee ny t'er mayrn.

T'eh çheet nish gys yn lhie-ghreiney; ta neu-aash Mina tayrn my gheill da. Ta mee shickyr dy vel red ennagh 'syn aigney eck nee traa jeeragh yn lhie-ghreiney soilshaghey magh. Ta'n ny keayrtyn shoh çheet dy ve traaghyn feer hrimshagh er-nyn-son ooilley, er y fa ta dagh irree ny greiney as lhie-ghreiney fosley magh gaue noa ennagh—pian noa ennagh, agh, foddee ayns aigney Yee bee saase dy chooilleeney eiyrtys mie. Ta mee screeu ooilley ny reddyn shoh ayns yn lioar laa aym er yn oyr nagh lhisagh my vyrneen clashtyn ad nish; agh my vees eh dy vod ee fakin ad reesht, bee ad aarloo.

T'ee cur eam orrym.

Ayns Claare ny Gael va'n meer shen ry chlashtyn, as she episode elley v'ayn ass chyndaays 'sy Ghaelg jeh Dracula liorish Bram Stoker.

Shen eh y cheayrt shoh eisht veih Abbyr Shen Reesht, as myr shoh, slane lhiu.